غربالگری شامل روش‌هایی است که با بکارگیری آنها پزشکان نشانه‌های اولیه بدخیمی را در افرادی که هیچ علامتی از ابتلای به آن ندارند جستجو می‌کنند. هدف از انجام غربالگری کشف مراحل اولیه بدخیمی قبل از داشتن فرصت رشد و انتشار تومور هست. کنسرهای کشف شده از طریق غربالگری اغلب کوچک و قابل درمان و ریشه کنی هستند همچنین برخی موارد غربالگری منجر به یافتن سلول‌هایی میگردد که هنوز بدخیم نیستند ولی ممکن است در ادامه به بدخیمی تبدیل شوند که به این دسته از سلول‌ها، سلول‌های پیش بدخیم گفته می‌شود. متاسفانه غربالگری برای تمام بدخیمی‌ها مقدور و میسر نیست ولی برخی از انواع شایع‌تر را می‌توان تحت غربالگری قرار داد.
انواع بدخیمی ها
این نوع بدخیمی‌ها شامل:
سرطان سینه
سرطان پستان، توصیه به غربالگری با ماموگرافی در زنان از سن ۴۵ تا ۵۰ سال به صورت سالیانه یا هر دو سال یکبار براساس سن و سایر فاکتورهای شخصی میگردد. البته غربالگری برای برخی خانمها از سن پایین‌تر ضروری است.
سرطان روده بزرگ
کنسر روده بزرگ و رکتون، در افراد با احتمال ابتلای کم و متوسط (اغلب افراد جامعه) از سن ۵۰ سالگی به چند روش شامل: تست مدفوع ، کولونوسکوپی و دیگر روش‌ها توصیه میگردد که با توجه به تنوع روش‌ها و لزوم تصمیم‌گیری و انتخاب روش مناسب برای هر فرد بهتر است برای تعیین بهترین روش و فواصل انجام آن با پزشک مشورت گردد.
سرطان دهانه رحم
کنسر دهانه رحم ، غربالگری در خانمها از سن ۲۵ تا ۶۵ سالگی به صورت تست پاپ اسمیر و یا تست اچ‌پی‌وی با فواصل زمانی ۳ تا ۵ سال براساس نوع تست انجام شده توصیه میگردد. ممکن است فواصل زمانی در شرایط خاصی کوتاهتر باشد.
سرطان ریه
سرطان ریه، گروهی از افراد سیگاری پرخطر باید تحت غربالگری تصویربرداری سالیانه قرار گیرند که با توجه به لزوم تعیین ریسک بالا توسط پزشک لازم از افراد سیگاری از سن ۵۵ سال جهت بررسی از نظر نیاز به غربالگری به پزشک متخصص مراجعه نمایند.
سرطان پروستات
سرطان پروستات، در مردان از سن ۵۰ سالگی توصیه به غربالگری با تست پی‌اس‌ای و در صورت لزوم معاینه پروستات میگردد. فواصل زمانی تکرار با توجه به سطح پی‌اس‌ای مشخص می‌شود. در افراد با سابقه خانوادگی سرطان پروستات در پدر یا برادر در سن قبل از ۶۵ سالگی معمولا این بررسی از سن ۴۵ سالگی شروع خواهد شد.
سرطان تخمدان
کنسر تخمدان، فقط در خانم‌های با سابقه خانوادگی کنسر تخمدان یا پستان توصیه می‌شود و برای سایر خانمها لازم نیست این غربالگری معمولا از سن ۳۰ تا ۳۵ سالگی از طریق آزمایش خون یا سونوگرافی یا هر دو صورت می‌گیرد.
توصیه های کلی برای حفظ سلامت یا کاهش ابتلا به بدخیمی
- عدم استعمال هرگونه دخانیات
- رسیدن به وزن مناسب و حفظ آن
- ورزش و فعالیت جسمانی منظم و مداوم
- رژیم غذایی سالم و مصرف فراوان میوه و سبزیجات
- پرهیز از مصرف الکل
- محافظت از پوست در برابر اشعه یو وی خورشید
- اطلاع از سلامت شخصی سابقه بدخیمی های خانوادگی
- انجام تست های منظم غربالگری بدخیمی توصیه شده
