اصطلاح درمان نئوادجوانت روش درمانی را توصیف میکند که قبل از برداشتن تومورها با جراحی انجام میشود. این روش میتواند شامل شیمیدرمانی، پرتودرمانی یا هورموندرمانی باشد. هدف اولیه درمان نئوادجوانت کاهش اندازه تومور است. در برخی موارد حتی ناپدیدشدن کامل تومور (بهبود کامل) قابلمشاهده است. با کمک شیمیدرمانی نئوادجوانت که اغلب استفاده میشود، اندازه تومور قبل از عمل کاهش مییابد.
در این مقاله می خوانید :
- ۱ درمانهای هدفمند
- ۲ کاهش تعداد سلولها در درمان نئوادجوانت
- ۳ افزایش تعداد سلولها در شیمیدرمانی نئوادجوانت
- ۴ شیمیدرمانی نئوادجوانت قبل از عمل سرطان سینه
- ۵ تعویق زمان جراحی در شیمیدرمانی نئوادجوانت
- ۶ شیمیدرمانی نئوادجوانت در سرطان رکتوم
- ۷ شیمیدرمانی ترکیبی نئوادجوانت برای متاستازهای کبدی
- ۸ نکات تجربی که درمورد شیمیدرمانی نئوادجوانت مطرح شده است:
درمانهای هدفمند
درمانی که قبل از عمل تومور انجام میشود، درمان نئوادجوانت نامیده میشود. با کمک درمان نئوادجوانت باید خطر عود و یا اندازه تومور را قبل از عمل کاهش داد تا بتوان آن را بادقت و تاحدامکان کامل عمل کرد. در برخی موارد، نئوادجوانت درمانی در وهله اول باهدف امکانپذیر ساختن یک عمل جراحی، اعمال میشود.
برای سرطان رکتوم در مرحله II و III، درمان نئوادجوانت استاندارد است، چه بهعنوان پرتودرمانی کوتاهمدت و چه بهصورت پرتودرمانی و شیمیدرمانی ترکیبی (رادیوشیمی درمانی). در مرحله چهارم سرطان کولون یا رکتوم، شیمیدرمانی نئوادجوانت میتواند در موارد خاص، متاستازهای کبدی را کوچک کند که در ابتدا نمیتوان آنها را برداشت تا جراح بتواند آنها را حذف کند.
کاهش تعداد سلولها در درمان نئوادجوانت
در ابتدای شیمیدرمانی معمولاً تعداد سلولهای تومور در گردش خون بهسرعت کاهش مییابد. اما در طول درمان، بهخصوص اگر تومور اولیه از بین برود، تعداد سلولها دوباره افزایش مییابد. درمان باید تا زمانی ادامه یابد که تعداد سلولها دوباره کاهش یابد. در برخی موارد، ادامه درمان شیمیدرمانی نئوادجوانت پس از عمل نیز ممکن است مفید باشد.
افزایش تعداد سلولها در شیمیدرمانی نئوادجوانت
اگر تومور کوچک نشود درحالیکه تعداد سلولهای تومور در گردش افزایش مییابد، این نشاندهنده درمان ناکافی است. درمان باید با مشورت پزشک معالج اصلاح شود.
اگر ساختار سلولی تومور توسط شیمیدرمانی نئوادجوانت مورد حمله قرار گیرد، اغلب میتواند تعداد سلولها را افزایش دهد. تومور در حال کوچک شدن سلولهای باقیمانده را در جریان خون آزاد میکند. همین سناریو با بهبودی کامل نیز امکانپذیر است. برای جلوگیری از تشکیل متاستازهای بعدی، درمان باید تغییر کرده و تا زمانی که کاهش سلولهای تومور در گردش قابلمشاهده باشد ادامه یابد. در این مورد، از آزمایش مواد فعال استفاده میکنند .
شیمیدرمانی نئوادجوانت قبل از عمل سرطان سینه
در دهههای اخیر، درمان جراحی سرطان سینه به طور فزایندهای محافظهکار شده است و از مداخلات تهاجمی (ماستکتومی، تخلیه زیربغل) به مداخلات کمتر تخریبکننده (کوادرانکتومی + رادیوتراپی، بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان) با نتایج روانشناختی، عملکردی و زیبایی گذر کرده است. روشهای غیرتهاجمی یا کمتر تهاجمی برای بیماران مناسبتر هستند و بدون به خطر انداختن سطح رادیکال جراحی، کنترل موضعی بیماری و بقای بیمار، بهترین نتایج را ارائه میدهند.
بااینحال، یک روش جراحی محافظهکارانه یا غیرتهاجمی فقط برای تومورهای پستانی با قطر کمتر از ۲.۵-۳ سانتیمتر امکانپذیر است. برای اینکه بیماران مبتلا به تومورهای بزرگتر از این اندازه بتوانند تحت درمان روشهای محافظهکارانه یا کم تهاجمی قرار گیرند، میتوان مرحلهای از درمانهای شیمیدرمانی را قبل از خود عمل انجام داد. هدف از این شیمیدرمانی که قبل از عمل یا نئوادجوانت نامیده میشود، کاهش قطر ندول تومور به کمتر از ۲.۵-۳ سانتیمتر است تا از ماستکتومی جلوگیری شود.
بااینحال، حفظ پستان تنها مزیت شیمیدرمانی نئوادجوانت نیست. پیشبینی شیمیدرمانی میتواند برای درمان زودهنگام هر میکرو متاستاز موجود در اندامهای دور از پستان مفید باشد. علاوه بر این، بر اساس نتیجه بهدستآمده از شیمیدرمانی قبل از عمل، انکولوژیست اطلاعاتی در رابطه با حساسیت شیمیایی تومور بیمار به دست میآورد و بر اساس این اطلاعات، میتواند درمانهای بعد از عمل را به روشی شخصی سازی شده در صورت لزوم برنامهریزی کند.
تعویق زمان جراحی در شیمیدرمانی نئوادجوانت
ازنقطهنظر عملی، بحث به تعویق انداختن جراحی پس از یک مرحله شیمیدرمانی با مدتزمان متغیر، معمولاً از ۳ تا ۶ سیکل (معادل ۲ تا ۵ ماه) است. شیمیدرمانی، علاوه بر بررسیهای تشخیصی معمول (ماموگرافی، بیوپسی سوزنی، بیوپسی، و غیره) با تعریف بیماری با استفاده از نشانههای پوست پستان (تکنیکهای مختلفی استفاده میشود، بهطورکلی یک خالکوبی کوچک با جوهر استفاده میشود) لحاظ میشود. این روش ساده برای جراح مفید خواهد بود چرا که اگر با شیمیدرمانی قبل از عمل، پاسخهای کاملی به دست آید (مثل اینکه ندول تومور دیگر قابل تشخیص نباشد) یک پیشدرمانی مفید لحاظ شده است.
شیمیدرمانی نئوادجوانت در سرطان رکتوم
سرطان رکتوم در حدود ۶۰ درصد موارد، زمانی مشخص میشود که پیشرفته باشد. در این بیماران، درمان جراحی بهتنهایی با خطر بالای عود بیماری لگنی همراه است. به همین دلیل قبل از عمل، شیمیدرمانی نئوادجوانت درمان مرجع است و برای سرطان رکتوم بهصورت محلی پیشرفته، بسیار کارآمد است.
داروی شیمیدرمانی نئوادجوانت در سرطان رکتوم، شامل ۵-فلوئورواوراسیل یا کاپسیتابین است. برنامه درمان یکپارچه شامل یک جزء شیمیدرمانی به مدت چند ماه است که به بخش قبل از عمل همراه با رادیوتراپی و بخش بعد از عمل تقسیم میشود. در صورتی که علاوه بر سرطان رکتوم، فرد یک بیماری دیگری داشته باشد که نسبت به شیمیدرمانی ممنوعیت داشته باشد، از رادیوتراپی کوتاهمدت (هیپوفرکشن شده)، بدون شیمیدرمانی، بهعنوان جایگزین استفاده میشود؛یا زمانی که دلایل بالینی برای کوتاهکردن درمان وجود دارد. جراحی معمولاً زودتر از ۶ هفته و حداکثر ۸-۱۰ هفته پس از پایان درمان شیمیدرمانی نئوادجوانت انجام میشود.
کمورادیوتراپی نئوادجوانت با ۵-FU یا کپسیتابین
برخی از سیتواستاتیکها علاوه بر اثر بازدارنده رشدشان بر سلولهای تومور، حساسیت تومور به پرتودرمانی را تضمین میکنند. سیتواستاتیک ۵-FU این ویژگی را دارد و بنابراین در زمینه رادیوشیمی درمانی علیه سرطان رکتوم تجویز میشود. بهجای ۵-FU که باید بهصورت انفوزیون تجویز شود، میتوان از کپسیتابین که به شکل قرص موجود است نیز استفاده کرد. کاپسیتابین در بدن به ۵-FU تبدیل میشود. این عمل ۶-۸ هفته پس از اتمام شیمیدرمانی انجام میشود.
شیمیدرمانی ترکیبی نئوادجوانت برای متاستازهای کبدی
متاستازهای کبدی اصولاً قابل جراحی هستند. در این حالت گزینه پیشدرمان با شیمیدرمانی نئوادجوانت، میتواند کارایی بالایی داشته باشد. بااینحال، چنین درمانی تنها در صورتی انجام میشود که نتایج حاصل از درمان، غیر قابل پیشبینی باشد یا نتایج آن نامطلوب به نظر برسد.
وضعیت در مورد متاستازهای اولیه غیر قابل جراحی که میتوانند در نتیجه پیشدرمان شیمیدرمانی نئوادجوانت کوچک شوند، تا حدی که هنوز قابل عمل هستند، متفاوت است: در اینجا، شیمیدرمانی نئوادجوانت بهوضوح توصیه میشود که بهموجب آن باید از شدیدترین (مؤثر) طرح استفاده شود.
نکات تجربی که درمورد شیمیدرمانی نئوادجوانت مطرح شده است:
- درصد بالایی از بیماران (حدود ۸۰٪) به کاهش اندازه تومور دست مییابند و میتوانند تحت عمل جراحی محافظهکارانه قرار گیرند.
- بهترین پاسخها در بیماران با تومورهای کمتر تمایزیافته (درجه ۳)، با چارچوب گیرنده استروژن منفی و با کسر رشد بالا به دست میآید.
- تعدادی از بیماران تحت درمان با شیمیدرمانی نئوادجوانت، بهبودی کامل پاتولوژیک (pCR) را به دست میآورند که شامل ناپدیدشدن و ازبینرفتن گره تومور است که دیگر حتی در معاینه بافتشناسی پس از جراحی قابل تشخیص نیست. درصد بیمارانی که این پاسخ در آنها به دست میآید بسته به رژیم شیمیدرمانی مورداستفاده متفاوت است و میتوان گفت بین ۳ تا ۳۰ درصد بیماران هستند.
- بقای بیمارانی که تحت شیمیدرمانی نئوادجوانت و جراحی محافظهکارانه قرار میگیرند، با بیمارانی که تحت ماستکتومی و سپس شیمیدرمانی قرار میگیرند، تفاوتی ندارد؛ بنابراین در حال حاضر میتوان گفت که به نظر نمیرسد شیمیدرمانی نئوادجوانت مزایایی از نظر افزایش طول عمر بیمار داشته باشد. بااینحال، برخی از مطالعات تصادفی و کنترلشده اخیراً منتشر شده که در آن از شیمیدرمانی نئوادجوانت با آنتراسایکلینها و تاکسانها استفاده شده است، نشان میدهد که گروهی از بیمارانی که به یک پاسخ کامل پاتولوژیک دست یافتهاند، از نظر بقا نیز شانس قابلتوجهی دارند.
- علاوه بر این، آزمایشهای شیمیدرمانی نئوادجوانت در حال انجام است که علاوه بر استفاده از داروهای معمولی، استفاده از مولکولهای جدید، بهویژه آنتیبادیهای مونوکلونال (تراستوزوماب) را نیز شامل میشود که نتایج امیدوارکنندهای دارد.
- به طور خلاصه، شیمیدرمانی نئوادجوانت به اکثریت (حدود ۸۰٪) بیماران اجازه میدهد تا تحت عمل جراحی بعدی سینه قرار گیرند. باتوجهبه جدیدترین دادهها، درمان باید بهاندازه کافی تهاجمی و فشرده باشد تا احتمال بهدستآوردن یک پاسخ پاتولوژیک کامل افزایش یابد، رویدادی که با بهبود بیمار مرتبط است.
