تعداد جلسات پرتودرمانی ، چه زمانی فرد به پرتودرمانی نیاز دارد؟

پرتودرمانی، درمانی است که در آن از پرتوها برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می شود. پرتودرمانی که به آن رادیوتراپی نیز گفته می شود، ممکن است در مراحل اولیه سرطان یا بعد از گسترش آن با اهداف متفاوتی مورد استفاده قرار گیرد. همین موضوع باعث می شود تعداد جلسات پرتودرمانی برای افراد مختلف متفاوت باشد. در ادامه درباره تعداد جلسات پرتودرمانی بیشتر توضیح خواهیم داد.

چه زمانی از پرتودرمانی استفاده می شود؟

از پرتودرمانی می توان برای این موارد استفاده کرد:

• سعی در درمان سرطان به طور کامل (رادیوتراپی درمانی)
• کمک به سایر درمان ها برای تاثیر بیشتر، به عنوان مثال ، می توان آن را با شیمی درمانی ترکیب کرد یا قبل از جراحی استفاده کرد (رادیوتراپی neo-adjuvant)
• کاهش خطر بازگشت سرطان پس از جراحی (رادیوتراپی کمکی)
• تسکین علائم ، در صورت عدم امکان درمان (رادیوتراپی تسکینی)

رادیوتراپی به طور کلی بعد از جراحی موثرترین درمان سرطان در نظر گرفته می شود ، اما میزان عملکرد آن از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

انواع رادیوتراپی

رادیوتراپی از چند طریق قابل انجام است. پزشکان بهترین نوع را به شما توصیه می کنند. متداول ترین انواع رادیوتراپی عبارتند از:

رادیوتراپی خارجی ، جایی که از دستگاهی برای هدف گیری دقیق پرتوهای تابش به سرطان استفاده می شود
کاشت رادیوتراپی (براکی تراپی) ، جایی که تکه های کوچک فلز رادیواکتیو (معمولا به طور موقت) در داخل بدن نزدیک سرطان قرار می گیرد
تزریق رادیوتراپی ، کپسول یا نوشیدنی (رادیو ایزوتوپ درمانی) ، جایی که مایع رادیواکتیو را می بلعید یا آن را به خون تزریق می کنید
رادیوتراپی داخل پرتویی ، جایی که تابش به طور مستقیم در تومور در طی جراحی سرطان پستان انجام می شود (این درمان در همه بیمارستان ها در دسترس نیست)
رادیوتراپی معمولا در بیمارستان انجام می شود. و معمولا پس از رادیوتراپی خارجی می توانید به زودی به خانه بروید ، اما در صورت انجام ایمپلنت یا رادیوایزوتوپ درمانی ممکن است لازم باشد چند روزی در بیمارستان بمانید.
اکثر افراد چندین جلسه درمانی دارند که به طور معمول در طی چند هفته انجام می شود.

برنامه ریزی پرتودرمانی

تیم رادیوتراپی قبل از شروع درمان ، برنامه رادیوتراپی شما را برنامه ریزی می کند. این به این معنی است که دوز دقیق رادیوتراپی مورد نیاز و مکان  دقیق مورد نیاز برای رادیوتراپی را مشخص می کنند. جلسه برنامه ریزی از ۱۵ دقیقه تا ۲ ساعت طول می کشد.
این کار معمولا در بخش سی تی اسکن، رادیوتراپی انجام می شود.
سی تی اسکن سرطان و اطراف آن را نشان می دهد. ممکن است بیمار قبل از این قرار ملاقات ، اسکن یا اشعه ایکس دیگری داشته باشد تا به پزشک در تشخیص یا مرحله بندی سرطان کمک کند. تیم درمانی نیز ممکن است از این اسکن ها برای برنامه ریزی رادیوتراپی استفاده کنند. برنامه ای که آنها ایجاد می کنند فقط برای همان شخص مناسب است.
برای برنامه ریزی درمانی که پزشک درباره آن فکر می کند، موارد زیر درنظر گرفته می شود:

• نوع سرطان
• موقعیت سرطان در بدن
• اندازه سرطان
• اینکه آیا سرطان نزدیک به ساختارهایی در بدن است که به اشعه حساس هستند.
• چه حد اشعه برای ورود به بدن نیاز است.
• سلامت عمومی و سابقه پزشکی

قبل از شروع برنامه ریزی ، پرستار یا رادیوگرافی از شما می خواهد که فرم رضایت نامه را امضا کنید. اگر بیمار یک خانم باشد ، بررسی می کنند که باردار نباشد و به او یادآوری می کنند که در طول درمان باردار نشود. زیرا اشعه می تواند به جنین آسیب برساند. اگر باردار هستید ، گاهی اوقات می توان رادیوتراپی کرد. اما این بستگی به جایی از بدن دارد که شما تحت درمان هستید.

تعداد جلسات پرتودرمانی

درمان هر فرد با دقت برنامه ریزی خواهد شد تا اطمینان حاصل شود که بالاترین دوز ممکن به سرطان تحویل داده می شود ، در حالی که تا حد ممکن از آسیب به سلول های سالم اطراف جلوگیری می شود.
هر فرد احتمالا یک سی تی اسکن انجام خواهد داد تا مشخص شود که سرطان دقیقا در کجا قرار دارد و اندازه آن چیست.
بعد از اسکن ، ممکن است تعدادی علامت جوهر بسیار کوچک اما دائمی بر روی پوست شما ایجاد شود تا اطمینان حاصل شود که هر بار ناحیه مناسب و درست با دقت هدف قرار می گیرد.
اگر فرد تحت رادیوتراپی از ناحیه سر یا گردن خود باشد ، یک ماسک پلاستیکی ساخته می شود تا بتواند در طول درمان از آن استفاده کند. علائم جوهر روی ماسک ساخته شده گذاشته می شود.

پرتودرمانی مخصوص شما

رادیوتراپی معمولا روزانه و طی چند هفته انجام می شود. قبل از شروع درمان ، تیم مراقبت شما طرحی را که به شرح زیر است، تهیه می کنند:

• نوع پرتودرمانی شما
• چه تعداد جلسه درمانی نیاز دارید
• چند بار به درمان نیاز دارید

اکثر افراد هر هفته بین ۳ تا ۵ جلسه درمان دارند (۱ درمان در روز در ایام هفته). اما ممکن است گاهی اوقات درمان بیش از یک بار در روز یا آخر هفته انجام شود.
در بیشتر موارد ، درمانها معمولا در طی چندین هفته پخش می شوند تا سلول های سالم بدن بتوانند بین جلسات پرتودرمانی بهبود یابند. انتظار داشته باشید که هر جلسه درمانی تقریبابین  ۱۰ تا ۳۰ دقیقه طول بکشد. همچنین بازه درمان می تواند بین ۲ تا ۱۰ هفته طول بکشد که به این بازه دوره درمان می گویند.
تمام این موارد کاملا وابسته به نوع سرطان و هدف از درمان متفاوت است.