گاهی اوقات، بیماران مبتلا به کمخونی فقر آهن بها اینکه درمان کمخونی را دریافت میکنند اما بهبود نیابند. این دسته از بیماران ممکن است ماهها تا سالها بدون بهبود کمخونی از مکمل آهن استفاده کرده باشند. در این حالت برخی از سؤالات اساسی برای شما ایجاد میشود. علت آن میتواند هر چیزی باشد. ممکن است اصلاً بیماری شما تالاسمی باشد که در این صورت باید تفاوت کمخونی و تالاسمی را بدانید. برای پاسخ به این سؤالات در ادامه مقاله همراه ما باشید.
به طور کلی عواملی که باعث شود تا کمخونی شما درمان نشود. این موارد عبارتاند از:
هنگامی که دچار کمخونی ناشی از فقر آهن میشوید، به بیش از مقداری که اکثر مردم روزانه نیاز دارند در رژیم غذایی خود نیاز دارید.
گنجاندن غذاهای غنی از آهن در رژیم غذایی مفید است، اما مصرف مکمل آهن باید تا رفع کامل این بیماری ادامه یابد. مصرف کردن آهن طبق دستورهمیشه آسان نیست، به خصوص برای بچه های کوچک که مجبور به مصرف این مایع زینک هستند. برای افزایش کارایی مکمل آهن بهتر که با معده خالی مصرف شود. برای بهبود جذب، آن را با کمی آب پرتقال مصرف کنید.
آهن را نباید با شیر مصرف کرد که مانع از جذب آهن میشود. کم خونی فقر آهن در کودکان نوپا اغلب با مصرف بیش از حد شیر همراه است. کاهش مصرف شیر بخش مهمی از درمان است.
بدن شما آهن را جذب نمیکند. برخی از بیماران ممکن است در جذب آهن در روده مشکل داشته باشند. این موضوع را میتوان با آزمایش جذب آهن تعیین کرد. اساساً، سطح آهن شما پس از ناشتا بودن (چیزی برای خوردن یا نوشیدن) برای مدتی بررسی میشود. سپس یک دوز آهن به شما داده میشود و آزمایش سطح آهن تکرار میشود. اگر بدن شما قادر به جذب آهن باشد، سطح آهن شما به طور چشمگیری افزایش مییابد. اگر هیچ بهبودی وجود نداشته باشد، ممکن است پزشک شما آهن داخل وریدی را توصیه کند.
ممکن است به تشخیص اشتباه رخ داده باشد که این مورد شایعترین حالت عدم پاسخ به آهن درمانی است. چراکه ممکن است تالاسمی با کم خونی اشتباه گرفته شده باشد.باید بدانیم که تفاوت کمخونی و تالاسمی در چیست تا ازین مورد جلوگیری شود.
در این مقاله می خوانید :
تالاسمی چیست؟
شاید جالب باشد بدانید نام تالاسمی از کجا آمده است. تالاسمی به معنای خون دریا است، زیرا با دریای مدیترانه مرتبط است. امروزه تالاسمی در بسیاری از اقوام و نژادها دیده میشود. تالاسمی اختلالی در هموگلوبین، پروتئین موجود در گلبولهای قرمز خون است. این اختلال، منجر به کمخونی خفیف و ایجاد گلبولهای قرمز بسیار کوچک (میکروسیتوز) میشود. تالاسمی دارای دو نوع، تالاسمی آلفا و تالاسمی بتا است. افرادی که ناقل تالاسمی هستند، ممکن است بهاشتباه بهعنوان مبتلا به کمخونی فقر آهن برچسبگذاری شوند.

چرا تالاسمی به اشتباه به عنوان کمخونی فقر آهن نامگذاری می شود؟
مقادیر آزمایشگاهی در صفت کمبود آهن و تالاسمی بسیار مشابه است. در نگاه اول شمارش کامل خون (CBC)، هموگلوبین پایین خواهد بود که نشاندهنده کمخونی است و میانگین حجم سلولی (MCV) یا اندازه گلبول قرمز پایین خواهد بود. اکثریت بزرگ افرادی که این تغییرات را در CBC دارند، کمخونی فقر آهن دارند.
آزمایش کمبود آهن می تواند مشکل باشد چراکه سطح آهن تحت تأثیر رژیم غذایی تغییر میکند. اگر بیمار اول صبح یا قبل از اینکه چیزی بخورد، این آزمایش را نجام دهد؛ ممکن است در نتایج ،سطح آهن او پایین باشد و فقط به این دلیل که اخیراً چیزی حاوی آهن مصرف نکرده است.
تفاوت کمخونی و تالاسمی
اولین تفاوت در تعداد گلبولهای قرمز (با برچسب RBC) است. در کمبود آهن، این مقدار کم است زیرا مغز استخوان قادر به ساخت گلبولهای قرمز نیست. در صفت تالاسمی، RBC طبیعی تا افزایشیافته است. ۲ سطح طبیعی فریتین میتواند کمبود آهن را رد کند.
یک آزمایش خاص تر، که گاهی اوقات الکتروفورز هموگلوبین یا ارزیابی هموگلوبینوپاتی نامیده می شود، انواع مختلف هموگلوبین را در خون ما اندازه گیری می کند. در بزرگسالان باید هموگلوبین A و A2 وجود داشته باشد. افراد مبتلا به تالاسمی بتا افزایش هموگلوبین A2 و/یا F (جنین) خواهند داشت. آزمایش ساده ای برای صفت آلفا تالاسمی وجود ندارد. معمولاً ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی کمبود آهن و ویژگی بتا تالاسمی را رد میکند. هنگامی که این دو تشخیص رد شد، صفت تالاسمی آلفا تشخیص فرضی است.تالاسمی آلفا اغلب با کمخونی فقر آهن اشتباه گرفته میشود زیرا هر دو اختلال دارای گلبولهای قرمز میکروسیتی هستند. برای تالاسمی آلفا نیازی به آهن درمانی نیست و روشهایی که برای یافتن منبع خونریزی در بیماران مبتلا به کمخونی فقر آهن استفاده میشود در بیماران تالاسمی ارزشی ندارد. اندازهگیری آهن و فریتین سرم میتواند شواهد آزمایشگاهی برای رد کمبود آهن بهعنوان علت میکروسیتوز فراهم کند.
چگونه کم خونی ناشی از تالاسمی را بهبود بخشیم؟
در واقع این بیماری نیازی به درمان ندارد. این یک بیماری مادامالعمر با کمخونی خفیف و گلبولهای قرمز کوچک است. افراد مبتلا به تالاسمی نباید مکمل آهن مصرف کنند، زیرا این کار باعث بهبود کمخونی شما نمیشود. داشتن صفت تالاسمی نباید باعث بروز مشکلات سلامتی در شما شود.
چرا مهم است که بدانید آیا شما دارای ویژگی تالاسمی هستید؟
اگر شما و همسرتان هر دو دارای ویژگی تالاسمی یکسانی (هم آلفا یا هر دو بتا) هستید، یک نفر از هر ۴ (۲۵%) فرزندتان مبتلا به بیماری تالاسمی است. بیماری تالاسمی میتواند از کمخونی متوسط تا شدید متغیر باشد که نیاز به تزریق خون ماهانه دارد. نکتهای که درمورد تالاسمی لحاظ میشود، تجویز داروهایی است که سطح اضافه آن بدن را کنترل کند و اضافه بار آهن را ازبدن خارج کند. در صورتی که اطلاع از تالاسمی خود نداشته باشید ممکن است این اضافه بار آهن برای شما خطرناک شود.