در برخی سرطان ها، رژیم غذایی نادرست، دلیل آن بوده است. تغذیه درست و سالم نه تنها در به وجود نیامدن سرطان، نقش دارد؛بلکه در سرعت بهبودی بسیار موثر است. همیشه در طول زندگی با انتخاب درست غذاهایتان، وزنتان را در محدوده ی متناسب و بدنتان را در وضعیت سالم قرار دهید. علت خیلی از بیماری ها یا عاملی که باعث تشدیدآن می شود؛ چاقی و اضافه وزن بدن است.
سرطان حون، در خون یا مغز استخوان به وجود می آید. در سرطان خون، گلبول های سفید به طور غیر طبیعی رشد می کنند و توانایی خود را برای مقابله با عفونت ها از دست می دهند. در این مقاله، تغذیه بیماران مبتلا به سرطان خون را به طور کامل مورد بررسی قرار داده ایم. با ما همراه باشید.
در این مقاله می خوانید :
تغذیه متناسب با عوارض ناشی از سرطان خون
همراه با خواب کافی و ورزش ، تغذیه عامل مهمی در درمان سرطان خون است. خوردن غذاهای مناسب برای بدن سالم و سیستم ایمنی بدن به بهبودی بدن شما در طی و بعد از درمان سرطان خون کمک می کند. درمان های سرطان خون مانند شیمی درمانی عوارض جانبی مانند حالت تهوع و استفراغ، افزایش یا کاهش وزن، اسهال و یبوست، از دست دادن اشتها، زخم های دهان که مانع غذا خوردن می شود و تغییرات چشایی را شامل می شود؛ که برنامه غذایی، در این موارد خیلی موثر می باشد. نه تنها در کاهش عوارض جانبی بلکه در حفظ وزن بدن و سرعت بهبودی موثر می باشد. همچنین تغذیه مناسب به بدن کمک می کند، سلولها و بافتهای شکسته شده توسط درمان را، جایگزین کند. و انرژی را در این دوران افزایش می دهد.
با توجه به این که فرد مبتلا به سرطان خون دچار کدام عارضه شده ایت نکاتی را در برنامه غذایی خود باید رعایت کند. این نکات عبارت اند از:
از دست دادن وزن
از عوارض شیمی درمانی می باشد. در این حالت باید غذاهای پر کالری و پر پروتئین انتخاب شود. از غذاهای کم کالری مانند آبگوشت یا چای و آب که می توانند معده را با کالری خالی پر کنند ، خودداری کنید. موارد زیر را حتما میل کنید تا کالری و پروتئین بدنتان تامین شود:
- آجیل
- کره های آجیل
- آووکادو
- لوبیا
- مرغ
- ماهی
- ماست
در صورتی که تمایل به خوردن غذاهای جامد ندارید ، تهیه سوپ، آش و اسموتی ها که مواد مفیدی دارند، در نظر بگیرید. افزایش دفعات وعده های غذایی یا خوردن میان وعده های کوچک در طول روز به جای وعده های غذایی بزرگ ، می تواند به شما در دستیابی به کالری کافی، کمک کند. حفظ فعالیت بدنی می تواند اشتهای سالمی ایجاد کند.
افزایش وزن
حفظ وزن سالم برای سلامتی کلی ضروری است. باید کالری کافی برای ایجاد وزن مناسب مصرف شود تا به تدریج وزن کم کنید. چاقی و اضافه وزن به خیلی از اعضای بدن آسیب می رساند. سرطان خون حاد لنفوبلاستیک (ALL) برای درمان دارویی استروئیدی بنام پردنیزون یا دگزامتازون نیاز دارد. این دارو اشتها را افزایش می دهد. برای کاهش یا حفظ وزن، نکات زیر را رعایت کنید:
- برخی از غذاها را به طور کامل حذف نکنید بلکه مقدار آن را کاهش دهید. مخصوصا غذاهای پرکالری و پر چربی را ، محدود کنید.
- مواد غذایی پرکالری را با کم کالری جایگزینی کنید مثلا به جای شیر پرچرب از شیر کم چرب مصرف کنید.
- میان وعده های پرچرب و دارای قند را حذف کنید و مواد دارای فیبر که احساس سیری به شما می دهندرا، میل کنید.
حالت تهوع و استفراغ
احساس تهوع یا استفراغ هنگام استفاده از داروهای شیمی درمانی معمول است. گاهی پزشک داروهایی را برای کاهش این عارضه، تجویز می کند. پس از غذا خوردن در موقعیتی قرار نگیرید که حالت تهوع را افزایش دهد به عنوان مثال دراز بکشید ولی سر خود را کمی بالاتر از سطح بدن خود قرار دهید. موارد زیر به بهبود این عارضه کمک می کند؛ عبارت اند از:
- وعده های غذایی کوچک اما مکرر میل کنید.
- نان تست خشک مخصوصاً قبل از حرکت ، مانند بلافاصله بعد از بلند شدن از رختخواب بخورید.
- از غذاهای سرد به دلیل داشتن بوی کمتر استفاده کنید.
- غذاهای کم چرب مانند سبزیجات پخته شده ، میوه های کنسرو شده ، مرغ بدون پوست پخته شده ،
- چوب شور ، کراکر و ویفر وانیلی میل کنید.
- نوشیدنی های شفاف و خنک مانند نوشیدنی های گازدار ، ژله طعم دار ، یخ میوه ای و شربت های مورد علاقه بنوشید. همچنین، مایعات را از طریق نی و به آرامی بنوشید.
- با انجام برخی نکات آشپزی بوی غذاها را بگیرید.
- تا زمانی که حالت تهوع برطرف نشود، از خوردن غذاهای تند ، بیش از حد شیرین ، پرچرب یا با بوی شدید خودداری کنید.
- از نوشیدن مایعات گرم یا مایعات زیاد همراه با وعده های غذایی خودداری کنید ، زیرا این موارد همچنین باعث تهوع می شوند. در طول روز غالباً مقدار کمی مایعات میل کنید.
کمبود آهن
افراد مبتلا به سرطان خون غالباً دچار کم خونی می شوند. کم خونی باعث خستگی می شود و غالباً با تغذیه قابل کنترل است. افراد مبتلا به کم خونی باید به مصرف آهن خود توجه کنند. آهن به دو شکل آهن هم و آهن غیرهمی وجود دارد . آهن Heme شامل منابع حیوانی مانند گوشت ، مرغ و ماهی- است و حدود ۱۵ درصد قابل جذب بدن است. آهن غیرهمی شامل منابع گیاهی مانند حبوبات ، غلات و سبزیجات است و فقط ۳ تا ۸ درصد قابل جذب است. موارد مختلفی وجود دارد که می تواند به افزایش یا کاهش جذب آهن کمک کند.
یک دستورالعمل مفید این است که در هر وعده غذایی، مواد دارای منبع آهن را با ویتامین C در کنار هم قرار دهید. ویتامین C باعث افزایش جذب آهن در بدن می شود. منابع غذایی ویتامین C شامل مرکبات ، فلفل دلمه ای ، سبزیجات چلیپا و گوجه فرنگی است. نکته مهمی وجود دارد؛ که قهوه و چای می تواند به میزان قابل توجهی جذب آهن را کاهش دهد. این نوشیدنی ها نباید در وعده های غذایی، حاوی غذاهای غنی از آهن، قرار بگیرند.
یک نوع نادر از انواع کم خونی، به نام کم خونی مگالوبلاستیک ، وجود دارد که به دلیل کمبود ویتامین B12 و اسید فولیک ایجاد می شود. کم خونی مگالوبلاستیک، در افراد مبتلا به لوسمی میلوئید حاد و سندرم های میلو دیستپلاستیک رخ می دهد. در زیر لیستی از بهترین منابع غذایی حاوی ویتامین B12 و اسید فولیک آورده شده است.
منابع برتر ویتامین B12:
- صدف
- غلات غنی شده
- ماهی
- ماست ساده و بدون چربی
- ماهی سالمون
- گوشت گاو
- مرغ
- تخم مرغ
منابع برتر اسیدفولیک:
- اسفناج
- غلات غنی شده
- نخود چشم سیاه( لوبیا چشم بلبلی)
- مارچوبه
- جوانه بروکسل
- کلم بروکلی
- آووکادو
آسیب کلیه
برخی از افراد مبتلا به سرطان خون، آسیب کلیوی را تجربه می کنند. دراینصورت، پزشک به شما رژیم های غذایی خاصی را توصیه می کند. پزشک با توجه به آزمایشاتی که از شما می گیرد، آنچه را که باعث مشکلات کلیوی شده است متوجه می شود؛ اغلب اوقات، محدود کردن غذاهای حاوی پتاسیم ، سدیم و فسفر را ضروری می باشد. این مواد غذایی عبارت اند از:
- غذاهای سرشار از پتاسیم ، مانند پرتقال ، موز ، اسفناج ، کدو سبز و هلو
- غذاهای سرشار از فسفر ، مانند پنیر ، نان گندم ، کره بادام زمینی ، مغزها و دانه ها
- غذاهای سرشار از سدیم ، مانند چاشنی ها ، سس های غذا یا سالاد و غذاهای رستورانی
ایمنی غذایی برای افرادی که به سرطان خون مبتلا هستند
ایمنی مواد غذایی برای افرادی که مبتلا به سرطان خون هستند ، که اغلب با ضعف سیستم ایمنی بدن به دلیل لکوپنی (تعداد گلبول های سفید خون پایین) روبرو هستند ، فوق العاده مهم است. اگر پیوند سلول های بنیادی انجام دهید ، احتمالاً بیشتر از افرادی که فقط شیمی درمانی و پرتودرمانی می کنند ، در معرض بیماری های ناشی از غذا قرار می گیرید. موارد ایمنی غذایی شامل موارد زیر می باشد:
- هر نوع گوشت مصرفی و ماهی را کاملاً بپزید.
- تخم مرغ را کاملاً بپزید.
- میوه ها و سبزیجات را در محلول سرکه سیب و آب خیس کنید تا فاقد باکتری شوند.
- گوشت های خوراکی ، حتی سوسیس خشک را، در یخچال قرار دهید.
- از محصولات حاوی تخم مرغ خام مانند خمیر کلوچه یا سس مایونز خانگی استفاده کنید.
- جوانه یونجه یا سایر جوانه های خام را، بخورید.
- آب را خوب بجوشانید یا دستگاه های فیلتر را، برای مصرف آب در نظر بگیرید.
