سرطان پستان توموری در بافت سینه یا اطراف آن است. معمولاً به صورت یک توده یا رسوب کلسیم، شروع میشود که حاصل رشد غیر طبیعی سلولها است. بیشتر تودههای پستان خوشخیم هستند. برخی نیز بدخیم هستندو به سرطان تبدیل میشوند. سرطان پستان بهدودسته اولیه و متاستاتیک طبقه بندی میشود. سرطان سینه اولیه، در بافت پستان شکل میگیرد در حالی که، سرطان متاستاتیک یا سرطان پیشرفته وقتی تشکیل میشود که سلولهای سرطانی واقع در سینه جدا شده و به اندام یا قسمت دیگری از بدن منتقل شوند.
در این مقاله تمام روشهای تشخیص سرطان سینه را، مورد برسی قرار خواهیم داد. با ما همراه باشید.
در این مقاله می خوانید :
علائم و نشانه ها
سرطان سینه معمولاً به صورت یک تودهی بدون درد وضخیم، در پستان ظاهر میشود. توجه کنید در صورتی که یک توده غیرطبیعی در پستان پیدا کردید که بیش از یک ماه وجود دارد، به پزشک مراجعه کنید.همانطور که ذکر شد توده سرطان سینه ممکن است هیچ دردی را ایجاد نکند پس در صورت نبود درد نیز مراجعه را جدی بگیرید. مهم ترین فاکتور برای درمان سرطان سینه، مراجعه زودهنگام است هرچه سرطان سینه، زودتر تشخیص داده شوددرمان نیز راحتتر و ثمر بخش تر خواهد بود. علائم سرطان سینه ممکن است در مراحل اولیه بیماری ظاهر نشود. با پیشرفت سرطان علائم آن نیز بروز مییابند. به طور کلی، علائم سرطان سینه شامل موارد زیر است:
- توده یا ضخیم شدن در پستان یا زیر بغل
- تغییر در اندازه یا شکل پستان
- گودی ، قرمزی ، حفره یا سایر تغییرات پوست در نوک پستان یا اطراف پستان
- درد یا حساسیت به لمس در پستان یا نوک پستان
- ترشحات سینه که ممکن است پاک (آبکی) یا خونین باشد.
- ورم در زیر بغل
- سرطان های پیشرفته از طریق پوست فرسایش یافته و باعث ایجاد زخم های باز میشوند، اما لزوماً دردناک نیستند.
چگونه سرطان پستان تشخیص و ارزیابی میشود؟
دلایل زیادی برای شکلگیری توده در پستان وجود دارد و اغلب تودههای تشکیلشده نیز سرطانی نیستند. میتوان گفت حدود ۹۰٪ از تودههای پستان، سرطانی نیستند. ناهنجاریهای غیر سرطانی پستان شامل تودههای خوشخیم مانند فیبروآدنوم، کیست و عفونت است.
برای تشخیص سرطان سینه باید به پزشک مراجعه کنید. ابتدا پزشک از شما سوالاتی درمورد سبک زندگی،سابقه خانوادگی و علائم ظاهری میپرسد. سپس اقدام به معاینه فیزیکی خواهدکرد. در صورتی که احتمال سرطان سینه برای پزشک نمایان شده باشد،برای تعیین قطعی و همچنین بدخیمی یا خوشخیم بودن توده پستان، از شما میخواهند که موارد زیر را انجام دهید:
ماموگرافی
ماموگرافی نوعی معاینه با اشعه ایکس است که برای بررسی پستانها مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع تصویربرداری شامل قرار گرفتن پستانها در برابر مقدار کمی اشعه یونیزان، برای بدست آوردن تصاویر داخل پستانها میباشد.
سونوگرافی پستان
درسونوگرافی پستان، با استفاده از امواج صوتی تصاویری از داخل پستانها تولید میشود. سونوگرافی پستان میتواند تصاویری از مناطقی از پستان را نشان دهدکه دیدن آنها با ماموگرافی دشوار یا نا ممکن است. همچنین میتواند به تعیین توده سینه یا کیست کمک کند.
MRI پستان
در MRI پستان ، از یک میدان مغناطیسی قدرتمند با پالس های فرکانس رادیویی و کامپیوتر برای تولید تصاویر دقیق از داخل پستانها استفاده میشود. MRI در ارزیابی تودههای پستانی که با ماموگرافی یا سونوگرافی قابل مشاهده نیستند ، به ویژه در زنان با بافت متراکم پستان ، مفید است.
PET / CT اسکن
این نوع تصویربرداری هسته ای، ترکیبی از اسکن PET و سی تی اسکن است و تصاویری را به دست میدهد که موقعیت آناتومیک فعالیت متابولیسم غیرطبیعی در پستانها را، مشخص میکند. در این فرایند نه تنها سرطان پستان را تشخیص میدهند بلکه گسترش آن را تعیین نیز می کنند . همچنین پس از انجام درمان سرطان سینه میتوان با این دستگاه، میزان اثر بخشی را بررسی کرد.
سینتاماموگرافی
سینتاماموگرافی که به آن تصویربرداری سینه از طریق پزشکی هسته ای نیز میگویند؛ برای بررسی ناهنجاری سینه که در ماموگرافی نمایان شده است، استفاده میشود. این روش غیرتهاجمی است و شامل تزریق رادیوتراکر یا دارویی است که رادیواکتیویته را به بیمار منتقل میکند. این یک ابزار غربالگری اولیه نیست و جایگزین ماموگرافی نمیشود. اما برخی از پزشکان از آن به عنوان ابزاری اضافی در زنانی که در معرض خطر بالای سرطان پستان هستند ، اما نمی توانند تحت غربالگری MRI قرار بگیرند، استفاده می کنند.
در صورتی که پس از انجام هریک از مراحال بالا ثابت شود که یک توده خیم است، دیگر نیازی به اقدامات بعدی نیست. در صورت نیاز، لازم است پزشک منطقه را کنترل کند تا بتواند تغییراتی که به مرور در تومور ایجاد میشود را متوجه شود.
بیوپسی در تشخیص سرطان سینه
در صورتی که با انجام اقدام گفته شده مشخص نشود که یک توده خوشخیم یا خیر، انجام بیوپسی ضروری است. بیوپس در واقع نمونه برداری از بافت سرطان است.با بررسی نمونه در آزمایشگاه، میتوانیم به خوشخیم یا بدخیم بود سرطان پی ببریم. به منظور انجام بیوپسی یکی ازروشهای زیر انجام میشود:
بیوپسی با هدایت سونوگرافی
در طی این نوع نمونه برداری ، از تصویربرداری سونوگرافی برای تجسم توده پستان استفاده میشود. یک رادیولوژیست با استفاده از تصاویر سونوگرافی، یک سوزن نازک را به سمت محل توده پیش میبرد و مقداری از بافت را برای ارزیابی برمیدارد.سپس بافت برداشته شده زیر میکروسکوپ قرار میگیرد تا بررسی شود. روش بیوپسی معمولاً سریع است اما ممکن است چند روز طول بکشد تا تجزیه و تحلیل نهایی بافت (گزارش آسیب شناسی) آماده شود.
بیوپسی استریوتاکتیک (با اشعه ایکس)
در طی این نوع نمونه برداری، از دستگاه اشعه ایکس ماموگرافی دیجیتال برای تولید تصاویر پستان استفاده میشود. رادیولوژیست از این تصاویر، برای هدایت کردن سوزن در محل توده و برداشتن نمونههای بافتی، برای ارزیابی بیشتر استفاده میکند.
بیوپسی با هدایت MRI
از دستگاه MRI برای تولید تصاویر از پستانها و کمک به رادیولوژیست جهت هدایت سوزن به محل توده برای برداشتن نمونه بافت استفاده میشود.
عواملی که ممکن است باعث ایجاد سرطان سینه شوند
عوامل خطر، نشانههای مطمئنی برای ابتلا به سرطان پستان نیستند. برخی از زنان مبتلا به سرطان پستان هیچ یک از عوامل خطری را نداشتهاند. از طرف دیگر ، بسیاری از زنان با داشتن عوامل خطر هرگز به این بیماری مبتلا نشدهاند. با این حال بهتر است این عوامل را بدانید که در صورت نیزا پیشگیری مناسبی نسبت به سرطان پستان داشته باشید. عوامل خطر عبارتاند از:
- جنسیت: احتمال ابتلا به سرطان پستان در زنان شایعتر از مردان است. احتمال ابتلا به سرطان پستان در مردان بسیار کم است. درمان سرطان پستان در مردان مشابه زنان است.
- سابقه خانوادگی : سابقه خانوادگی یکی از عواملی است خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش میدهد .در صورتی که در اعضای خانواده خود، شخصی قبلا به سرطان پستان دچار باشد بهتر است شما نیز چکاپ سالانه را در برنامه کاری خود قرار دهید. اکثر زنان مبتلا به سرطان پستان سابقه خانوادگی شناخته شده ندارند به همین جهت، فقدان سابقه خانوادگی شناخته شده، لزوماً به این معنی نیست که یک زن در معرض خطر کمتری قرار دارد.
- عوامل ژنتیکی: برخی جهشهای ژنی با نفوذ بالا، به میزان قابل توجهی خطر سرطان پستان را افزایش میدهند. بیشترین جهش در ژنهای BRCA1 ، BRCA2 و PALB-2 است. زنانی که جهشهایی در این ژنهای اصلی پیدا کرده اند، می توانند استراتژی های کاهش خطر مانند جراحی برای هر دو پستان را، در نظر بگیرند. در نظر گرفتن چنین رویکردی بسیار تهاجمی است و فقط تعداد محدودی از زنان را شامل میشود. بنابراین دقت زیادی لازم دارد.
- سابقه سرطانهای قبلی: مانند سرطان روده بزرگ یا تخمدان
- سینه متراکم: به این معنی که مجاری ، غدد ، بافت فیبری و بافت چربی کمتری وجود دارد.
همچنین موارد زیر نیز تاثیر گذار هستند:
- چاقی یا اضافه وزن
- هورمون درمانی
- مصرف الکل
- سن اولین قاعدگی
- تعداد بارداریها
- سن اولین زایمان
سرطان پستان یک بیماری عفونی نیست. برخلاف برخی از سرطانها که علل مرتبط با عفونت، مانند عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و سرطان دهانه رحم دارند؛ هیچ عفونت ویروسی یا باکتریایی شناخته شده ای، وجود ندارد که با پیشرفت سرطان پستان مرتبط باشد.
به یاد داشته باشید که
دانستن عوامل خطر و نشانههای اولیه سرطان پستان برای تمامی زنان واجب است. فراموش نکنید که هرچه عوامل خطر را بهتر بشناسیم، قادر خواهیم بود تا از ابتلا به سرطان سینه جلوگیری کنیم. از طرفی موفقترین درمان زمانی صورت میگیرد که تشخیص زودهنگام باشد. به همین جهت بهتر است چکاپ سالانه را جدی بگیرید و معاینات فیزیک در منزل را نیز بیاموزید.