مقایسه سرطان مولتیپل میلوما و لنفوم

 سرطان مولتیپل میلوما (MM) و سرطان لنفوم هر دو روی سلول‌های خون تأثیر می‌گذارند. مولیتیپل میلوما سرطان مرتبط با سلول‌های پلاسما است، درحالی‌ که لنفوم سرطان مرتبط با لنفوسیت‌ها است. هم سلول‌های پلاسما و هم لنفوسیت‌ها از انواع گلبول‌های سفید هستند. بین این دو سرطان تفاوت‌های زیادی وجود دارد. در ادامه با معرفی منشأ، علت و علائم هرکدام از آنها، سعی در مقایسه سرطان مولتیپل میلوما و لنفوم داریم. با ما همراه باشید.

مقایسه سرطان مولتیپل میلوما و لنفوم

تمایز: لنفوم هوچکین، لنفوم غیر هوچکین، مولتیپل میلوم.

از نظر تجربی، سه گروه عمده در لنفوم‌های بدخیم وجود دارد: لنفوم هوچکین، لنفوم غیر هوچکین (NHL) و میلوم متعدد، به‌اصطلاح بیماری سلول‌های پلاسما.

لنفوم هوچکین (بیماری هوچکین) یک نوع جداگانه از لنفوم است. لنفوم‌های غیر هوچکین هم انواع دیگر لنفوم هستند که لنفوم هوچکین در نظر گرفته نمی‌شوند. ازاین‌رو نام غیر لنفوم هوچکین به آنها داده شده است. مولتیپل میلوم (سرطان مغز استخوان) نیز لنفوم بدخیم است. زیرا؛ شما لنفوسیت‌های B بالغ، به‌اصطلاح سلول‌های پلاسما را فرض می‌کنید، به‌اشتباه در مغز استخوان ته‌نشین می‌شوند و در آنجا تکثیر می‌شوند. ازاین‌رو نام میلوما myelos  یا مغز استخوان است.

سرطان لنفوم

لنفوم‌ها معمولا تومورهای بدخیم سیستم لنفاوی هستند. اصطلاح عامیانه سرطان غدد لنفاوی است. کلمه لنفوم در لغت به معنای تورم غدد لنفاوی است. سیستم لنفاوی یک اندام واحد نیست. در سراسر بدن پخش می‌شود. سیستم لنفاوی متشکل از غدد لنفاوی است که آب بافت (لنف) و اندام‌های لنفاوی را منتقل می‌کند. از یک طرف، اندام‌های لنفاوی اولیه تیموس و مغز استخوان وجود دارد: این جایی است که سلول‌های سیستم لنفاوی، به‌اصطلاح لنفوسیت‌ها، بالغ می‌شوند. این زیر مجموعه‌ای از گلبول‌های سفید است. اندام‌های لنفاوی ثانویه شامل غدد لنفاوی، طحال یا بافت لنفاوی در دستگاه گوارش و گلو (لوزه‌ها) است. در لنفوم بدخیم، لنفوسیت‌ها تحلیل رفته و شروع به رشد و تکثیر به‌صورت کنترل نشده می‌کنند. حتی اگر غدد لنفاوی معمولاً در لنفوم متورم شوند، می‌تواند در هر نقطه از بدن، صرف نظر از غده لنفاوی، ایجاد شود.

هوچکین و غیر هوچکین

لنفوم هوچکین (که به آن بیماری هوچکین نیز گفته می‌شود) و لنفوم غیر هوچکین بیماری‌های بدخیم (بدخیم) سیستم لنفاوی (لنفوم‌های بدخیم) هستند. سیستم لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن است و از آن در برابر عفونت محافظت می‌کند. از عروق لنفاوی، غدد لنفاوی و اندام‌های لنفاوی مانند لوزه‌ها و طحال تشکیل شده است؛ بنابراین این یک اندام واحد نیست، بلکه با بافت‌ها و سلول‌های آن در سراسر بدن توزیع شده است.

لنفوم بدخیم معمولاً به‌صورت تورم بدون درد غدد لنفاوی قابل‌توجه است. آنها از تغییر در ماده ژنتیکی گلبول‌های سفید سیستم لنفاوی، به‌اصطلاح لنفوسیت‌ها، به وجود می‌آیند. اینها به شکلی کنترل نشده رشد می‌کنند و تکثیر می‌شوند که اثراتی بر سیستم ایمنی بدن از جمله موارد دیگر دارد: تعداد بالای گلبول‌های سفید تخریب شده باعث می‌شود که افراد آسیب‌دیده در برابر عوامل بیماری‌زا مستعدتر شوند. سیستم دفاعی بدن ضعیف شده است. علاوه بر این، تکثیر لنفوسیت‌های تغییریافته می‌تواند منجر به جابه‌جایی سلول‌های دیگر در خون شود. به‌عنوان‌مثال، خطر کم‌خونی به دلیل کمبود گلبول‌های قرمز وجود دارد.

ازآنجایی‌که بافت لنفاوی در سراسر بدن وجود دارد، لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین اصولاً می‌توانند در تمام قسمت‌های بدن ایجاد شوند. غدد لنفاوی اغلب تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند، اما سایر اندام‌ها مانند ریه‌ها، کبد، مغز استخوان و طحال نیز می‌توانند تحت‌تأثیر قرار گیرند ،به‌ویژه در مراحل پیشرفته بیماری.

تمایز بین لنفوم هوچکین و غیر هوچکین تنها با بررسی نمونه‌های بافتی زیر میکروسکوپ امکان‌پذیر است. در لنفوم هوچکین، سلول‌های غول‌پیکر رید – استرنبرگ را می‌توان در غدد لنفاوی و اندام‌های آسیب‌دیده شناسایی کرد. تمام لنفوم‌های بدخیم که این سلول‌ها را ندارند، لنفوم غیر هوچکین نامیده می‌شوند. به طور دقیق، این یک بیماری نیست، بلکه گروهی از اشکال مختلف لنفوم بدخیم است که بسته به نوع آن، کم‌وبیش تهاجمی هستند.

عوامل خطر لنفوم

تا آنجا که امروزه می‌دانیم، عوامل مختلفی باید قبل از ایجاد لنفوم بدخیم با هم کار کنند. برخی از عوامل احتمال ابتلا به لنفوم را افزایش می‌دهند.

پرتودرمانی و شیمی درمانی: هر دو نوع درمان از عوامل خطر سرطان خون و احتمالاً لنفوم هستند.

تضعیف شدید ویا سیستم ایمنی دائمی: داروهای سرکوب‌کننده دفاعی، به‌عنوان‌مثال پس از پیوند عضو یا عفونت HIV، می‌توانند لنفوم را افزایش دهند.

عفونت ها: به‌عنوان‌مثال، ویروس اپشتین بار (EBV) می‌تواند به لنفوم بورکیت کمک کند. باکتری هلیکوباکتر پیلوری باعث ایجاد لنفوم MALT در معده می‌شود.

بیماری‌های خودایمنی: برخی از بیماری‌های نادر که در آنها سیستم ایمنی ساختارهای بدن را هدف قرار می‌دهد نیز به نظر می‌رسد خطر ابتلا به لنفوم را افزایش می‌دهد.

وراثت: تاکنون، محققان هیچ عامل ارثی که به‌وضوح منجر به تجمع لنفوم شود، پیدا نکرده‌اند. بااین‌حال، اگر خانواده‌ای سابقه بیماری‌های بدخیم خونی داشته باشد، به نظر می‌رسد خطر ابتلا به لنفوم بیشتر باشد.

علائم لنفوم چیست؟

این علائم  شامل تب بی‌دلیل، کاهش وزن شدید، ناخواسته و تعریق شبانه فراوان است.

علائم هشداردهنده معمولی برای لنفوم، تورم غدد لنفاوی بدون درد است: اگر غدد لنفاوی در مدت زمان طولانی‌تری (۲ تا ۴ هفته) متورم شوند، افراد مبتلا باید به پزشک مراجعه کنند.

لنفوم می‌تواند منجر به علائم عمومی و غیراختصاصی شود که در سایر تصاویر بالینی نیز رخ می‌دهد. کارشناسان از علائم B صحبت می‌کنند:

• تب: بیش از ۳۸ درجه سانتیگراد بدون هیچ دلیل قابل‌شناسایی دیگری
• تعریق شدید شبانه: تعویض لباس‌خواب یا رختخواب ضروری است
• کاهش وزن ناخواسته: وزن بدن در شش ماه بیش از یک‌دهم کاهش می‌یابد.

سایر علائم به اندام یا بافتی بستگی دارد که سلول‌های لنفوم در آن یافت می‌شوند. نمونه‌ها عبارت‌اند از:

• درد شکم و سوء هاضمه
• سرفه، مشکل در تنفس
• درد استخوان و مفاصل

هیچ گزینه‌ای برای تشخیص زودهنگام وجود ندارد: هیچ معاینه‌ای وجود ندارد که بتواند لنفوم را در مراحل اولیه با روش‌های ساده تشخیص دهد. علاوه بر این، لنفوم‌ها بیماری‌های بسیار متفاوت و نادری هستند؛ بنابراین غربالگری تشخیص زودهنگام در سطح جمعیت مفید نیست.

مولتیپل میلوما: اطلاعات اولیه برای بیماران و بستگان

مولتیپل میلوما که به‌عنوان بیماری کالر نیز شناخته می‌شود، نادر است، اما یکی از شایع‌ترین تومورهای استخوان و مغز استخوان است. سالانه حدود شش تا هشت مورد جدید در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر ثبت می‌شود. مولتیپل میلوما به طور معمول شامل چندین کانون تومور در مغز استخوان می‌شود. اگر تنها یک تومور وجود داشته باشد، پلاسماسیتوما نامیده می‌شود. در اینجا اطلاعاتی در مورد تشخیص و درمان مولتیپل میلوما خواهید یافت.

علل و علائم مولتیپل میلوما

علل مولتیپل میلوما تا حد زیادی غیرقابل‌توضیح است. بر خلاف سایر لنفوم‌های غیر هوچکین، هیچ ارتباطی با عفونت‌های ویروسی یا نقص ایمنی تاکنون ثابت نشده است. عوامل محیطی مختلف مانند تشعشعات رادیواکتیو یا آفت‌کش‌ها هنوز به‌عنوان عوامل احتمالی در ایجاد مولتیپل میلوما موردبحث قرار می‌گیرند. یکی از عوامل خطر به‌ویژه افزایش سن است: با افزایش سن، احتمال ابتلا به مولتیپل میلوما افزایش می‌یابد.

این بیماری همچنین تا حدود زیادی در بیماری لنفوم / میلوم خانوادگی رخ می‌دهد که نشان‌دهنده یک جزء ارثی است.

علائم اولیه مولتیپل میلوما نامشخص است، به‌عنوان‌مثال، خستگی، خستگی، تعریق شبانه، کاهش وزن و تمایل به عفونت رخ می‌دهد. در اکثر بیماران، این بیماری از طریق درد استخوان، عمدتاً در پشت، دنده‌ها و استخوان‌های بلند خود را نشان می‌دهد. اغلب از اولین علائم بیماری تا تشخیص چند ماه طول می‌کشد.

سایر علائم احتمالی نارسایی کلیه است. همچنین نوروپاتی محیطی رخ می‌دهد. علائم اصلی در اینجا اختلالات حسی است، به‌عنوان‌مثال احساس سوزن‌سوزن شدن یا ادراک اختلال در دما در دست‌ها و پاها. بیماران مکرراً کف ادرار را گزارش می‌دهند که ناشی از افزایش دفع پروتئین در بیماری است. علاوه بر این، برخی از افراد مبتلا سطوح بالایی از کلسیم در خون خود دارند. حدود ۲۵ درصد از بیماران در زمان تشخیص بدون علامت هستند.

مقایسه سرطان مولتیپل میلوما و لنفوم از نظر میزان بقا

• مولتیپل میلوما: میانگین بقای ۵ ساله برای یک فرد مبتلا به MM است ۵۵.۶٪.
• لنفوم: میانگین بقای ۵ ساله برای یک فرد مبتلا به لنفوم هوچکین است ۸۱-۹۱٪.
• میانگین بقای ۵ ساله برای فردی که مبتلا به لنفوم غیر هوچکین است ۷۲%.