بسیاری از مردم تعجب میکنند که چه چیزی باعث سرطان خون میشود. مطالعات گستردهای در حال انجام شدن است، اما محققان هنوز دلایل دقیق این بیماری را شناسایی نکردهاند. بااینحال باید گفت دلالی زیادی باعث ایجاد سرطان میشود. علت سرطان خون میتواند به توجه به نوع سرطان خون، متفاوت باشد. برخی از عوامل نیز باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان خون میشوند. در ادامه همراه ما باشید تا درمورد علت سرطان خون و فاکتورهای خطر توضیح دهیم.
در این مقاله می خوانید :
لوسمی یا سرطان چگونه شکل میگیرد؟
در ابتدا بهتر است بدانیم سرطان خون چیست؟ برخی از دانشمندان بر این باورند که سرطان خون ناشی از ترکیب نامشخصی از عوامل ژنتیکی و محیطی است که میتواند منجر به جهش در سلولهای سازنده مغز استخوان شود. این جهشها که به تغییرات لوسمی معروف هستند باعث رشد و تقسیم سریع سلولها میشوند. تعداد سلولهای ناسالم حاصل میتواند از گلبولهای سفید سالم، گلبولهای قرمز خون و پلاکتهای داخل بدن بیشتر باشد و باعث میشود که خون در انجام کار خود کارایی کمتری داشته باشد. به همین دلیل، یک بیمار لوسمی ممکن است بهراحتی خونریزی کند، کبود شود یا خسته شود و همچنین ممکن است بسیار مستعد ابتلا به عفونت باشد.
به بیان دیگر،خون دارای سه نوع سلول است:
- گلبولهای سفید خون که با عفونت مبارزه میکنند.
- گلبولهای قرمز خون که اکسیژن را حمل میکنند.
- پلاکتهایی که به لخته شدن خون کمک میکنند.
هر روز، مغز استخوان شما میلیاردها سلول خونی جدید میسازد که بیشتر آنها گلبولهای قرمز هستند. هنگامی که شما مبتلا به سرطان خون هستید، بدن شما بیش از آنچه که نیاز دارد، سلولهای سفید تولید میکند. در این حالت نمیتوانند مانند گلبولهای سفید معمولی با عفونت مبارزه کنند و ازآنجاییکه تعداد زیادی از آنها وجود دارد، شروع به تأثیر بر نحوه عملکرد اندامهای شما میکنند. باگذشت زمان، ممکن است گلبولهای قرمز کافی برای تأمین اکسیژن، پلاکت کافی برای انعقاد خون یا گلبولهای سفید طبیعی کافی برای مبارزه با عفونت نداشته باشید.
انواع سرطان خون
سرطان خون در بزرگسالان با سرطان خون در کودکان میتواند نتایج متفاوتی ایجاد کند.لوسمی بهطورکلی به دودسته حاد یا مزمن طبقهبندی میشود. لوسمیهای حاد تهاجمیتر هستند و سلولهای خونی نابالغ را درگیر میکنند. درحالیکه لوسمیهای مزمن، آهستهتر رشد میکنند و سلولهای خونی بالغ را درگیر میکنند. سرطان خون بیشتر بر اساس نوع سلولهایی که تحت تأثیر قرار میگیرند، طبقهبندی میشود. چهار سلول اصلی در این طبقهبندی نقش دارند:
لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL)
لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) رخ می دهداغلبمنبع مورد اعتماددر کودکان. درNCIمنبع مورد اعتمادتخمین زده می شود که سالانه حدود ۶۰۰۰ مورد جدید ALL تشخیص داده می شود. نرخ بقای ۵ ساله برای ALL 69.9 درصد است.
میلوژن حاد (AML)
سرطان خون حاد میلوئیدی (AML) میمیتواندر کودکان و بزرگسالان رخ دهد. این نوع سرطان شایع ترین سرطان خون است.
لنفوسیتی مزمن (CLL)
لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL) به احتمال زیاد افراد بالای ۵۵ سال را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری به ندرت در کودکان دیده می شود.
میلوژن مزمن (CML)
لوسمی میلوئید مزمن (CML) بیشتر بزرگسالان را تحت تأثیر قرار میدهد و این نوع سرطان خون به نسبت لنفوسیدی، شیوع کمتری دارد.
علائم سرطان خون چیست؟
علائم لوسمی زیاد و متفاوت است. بهطورکلی، شایعترین علائم سرطان خون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تعریق بیش از حد، بهخصوص در شب که به آن تعریق شبانه نیز میگویند.
- خستگی و ضعفی که با استراحت از بین نمیرود.
- کاهش وزن ناخواسته
- لکههای قرمز روی پوست که پتشی نام دارند
- درد و حساسیت در استخوان
- غدد لنفاوی متورم و بدون درد (بهخصوص در گردن و زیربغل)
- بزرگشدن کبد یا طحال
- فرد مبتلا بهراحتی دچار خونریزی میشود یعنی در اثر برش یا فشارخون بهراحتی خارج میشود.
- بدن فرد مبتلا بهراحتی کبود میشود.
- تب یا لرز
- عفونتهای مکرر
راههای مختلفی برای تشخیص سرطان خون وجود دارند که دانستن این علائم میتواند کمک کنند باشد. لوسمی همچنین میتواند علائمی را در برخی از اندامها ایجاد کند. اندامی که توسط سلولهای سرطانی نفوذ کرده، تحت تأثیر قرار گرفتهاند. به بیان علمیتر در اثر متاستاز، سرطان پخش شده است. بهعنوانمثال، اگر سرطان به سیستم عصبی مرکزی گسترش یابد، میتواند باعث موارد زیر شود:
- سردرد
- تهوع و استفراغ
- گیجی
- ازدستدادن کنترل عضلانی
- تشنج
اندامهایی که بیشترین از سایرین درگیر سرطان خون میشوند عبارتاند از:
- ریه ها
- دستگاه گوارش
- قلب
- کلیهها
- بیضهها
عوامل خطری یا فاکتورهای که میتوانند باعث سرطان خون شوند
درحالیکه علت دقیق لوسمی یا هر نوع سرطان هنوز هم ناشناخته است، عوامل خطر متعددی مانند قرارگرفتن در معرض اشعه، درمان قبلی سرطان و سن بالای ۶۵ سال وجود دارد. باتوجهبه ژنتیک و عوامل محیطی که تصور میشود با سرطان خون مرتبط هستند و آنچه باعث جهش سلولهای مغز استخوان میشود، محققان در حال ارزیابی ترکیبهای خاصی از موارد زیر هستند:
- یک استعداد ژنتیکی
- سندرم داون
- ویروس T-لنفوتروپیک انسانی (HTLV)
- ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)
- قرار گرفتن در معرض مواد پتروشیمی مانند بنزن
- قرارگرفتن در معرض گسترده در معرض پرتوهای یونیزان مصنوعی
- شیمیدرمانی یا پرتودرمانی قبلی برای انواع دیگر سرطانها
- عوامل شیمیدرمانی آلکیلهکننده که برای درمان سایر انواع سرطان تجویز میشوند
- مصرف تنباکو
- استفاده از رنگ موی خاص
- دود
- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان خون
- سایر اختلالات سرطان خون
- سندرم میلودیسپلاستیک