تارگت تراپی یا درمان هدفمند یکی از روشهایی است که برای درمان سرطان مورد استفاده قرار میگیرد. با استفاده از این روش میتوان سلولهای سرطانی داخل بدن را بدون تحت تاثیر قرار دادن سلولهای سالم، مورد هدف قرار داد. از تارگت تراپی برای درمان سرطان روده که به سایر قسمتهای بدن گسترش یافته است (سرطان ثانویه روده) و سرطان روده بزرگ استفاده میشود.
در این مقاله می خوانید :
تارگت تراپی سرطان روده
در تارگت تراپی با استفاده از داروهای هدفمند، بخشی را که در داخل یا اطراف سلول سرطانی قرار دارد و باعث بقا و رشد سلول سرطانی میشود ، مورد هدف قرار میدهند. در مواردی نیز برای از بین بردن سلولهای سرطانی، دارو را به سلول های سرطانی منتقل میکنند بدون آنکه به سلولهای طبیعی و سالم آسیب وارد شود. این داروها خاص هستند و به طور کلی دو نوع از این داروها موارد مصرف بیشتری را شامل میشوند. شما ممکن است درمان هدفمندی را برای موارد زیر انجام داده باشید:
- سرطان روده
- رشد سرطان کولورکتال پیشرفته را کند می کند
- تسکین درد یا کنترل علائم سرطان کولورکتال پیشرفته (به نام درمان تسکینی)
ستوکسیماب (cetuximab) و پانیتوموباب (panitumumab)
داروهایی هستند که پروتئینهایی به نام گیرندههای فاکتور رشد اپیدرمی (EGFRs) را هدف قرار میدهند که در سطح برخی از سلول های سرطانی یافت میشوند. از آنجا که EGFR ها به رشد سرطان کمک میکنند ، هدف قرار دادن این پروتئینها میتواند تومورها را کوچک کرده و اثر شیمی درمانی را بهبود بخشد.
قبل از استفاده از ستوکسیماب یا پانیتوموماب ، پزشکان سلولهای سرطانی را برای تغییرات سلولی (جهش) در ژن RAS و BRAF آزمایش می کنند . این آزمایش به پزشک شما کمک میکند تا تصمیم بگیرد که آیا cetuximab یا panitumumab برای شما مناسب است.
همه سرطانهای روده به استوکسیماب و پانیتوموماب پاسخ نمیدهند. آنها فقط روی سرطانهای روده کار میکنند که دارای ژن RAS طبیعی هستند و هیچ تغییری در ژن BRAF ندارند.
سایر داروهای تارگت تراپی
- بواسیزوماب
- آفلیبرسپت(aflibercept)
- راموسیروماب
- رگورافنیب(regorafenib)
داروهای نام برده برای انجام یک نوع درمان هدفمند به نام مهارکنندههای رگ زدایی مورد استفاده قرار میگیرند. این داروها سیگنال های شیمیایی را که سلول ها برای رشد عروق خونی استفاده میکنند، مسدود میکنند. این امر باعث میشود که تومور نتواند شبکه رگهای خونی مورد نیاز خود را برای تامین خون ایجاد کند. بدون خون رسانی خوب به تومور، اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز به تومور نمیرسد. این کار ممکن است رشد تومور را کند کرده یا گاهی باعث کوچک شدن آن شود. بواسیزوماب ، aflibercept و راموسیروماب به صورت تزریق (داخل وریدی) به داخل ورید وارد میشوند و regorafenib به صورت قرص مصرف میشود.
عوارض جانبی تارگت تراپی
در برخی از موارد تارگت تراپی ممکن است منجر به بروز علائم آلرژیک شود که مدت کوتاهی بعد از مصرف دارو نمایان شوند. این علائم شامل موارد زیر است:
- علائم کلی بیماری آنفولانزا (احساس کنید دچار آنفولانزا شدهاید)
- افت ناگهانی فشار خون
- احساس بیماری
واکنش آلرژیک در دو دوز اول دارو شایع تر است ، اما بعدها نیزممکن است رخ دهد. برای کاهش میزان این عوارض ، اولین دوز را طی چند ساعت به تزریق میکنند. پرستار نیز در هنگام تزریق شاهد همه بخشها خواهد بود و شرایط بیمار را چک میکند. به طور کلی پزشک یا پرستار باید قبل از شروع درمان، عوارض جانبی احتمالی را به شما بگوید. آنها همچنین به شما خواهند گفت که در صورت ایجاد هرگونه حساسیت چه کاری را باید انجام دهید.
بیشترین عارضه جانبی شایع داروهای سیتوکسیماب و پانیتوموباب ،خارش پوست است. سایر عوارض که ممکن است رخ دهد شامل اسهال، تغییر در مو و درد چشم است.
شایعترین عارضه جانبی بواسیزوماب ، آفلیبرسپت ، راموسیروماب و رگورافنیب نیز فشار خون بالا است. در برخی موارد نیز ممکن است باعث سوراخ شدن روده شوند. تارگت تراپی در برخی موارد نیز ممکن است عوارضی مشابه با شیمی درمانی را بروز دهند علائمی چون:
- تهوع و استفراغ
- اسهال یا یبوست
- زخم های دهان
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- سرفه کردن
- خستگی
- سردرد
- ریزش مو
- آسیب به اندام هایی مانند غده تیروئید ، کبد یا کلیه ها
- واکنش های آلرژیک (هنگام دریافت داروی IV)
- افزایش خطر ابتلا به برخی عفونت ها
بعضی از عارضههای ناشی از تارگت تراپی رایج نیستند اما بسیار دارای اهمیتاند که در صورت بروز باید سریعا به پزشک خود اطلاع دهید:
- سوراخ (سوراخ) در معده یا روده
- خونریزی شدید
تفاوت تارگت تراپی با شیمی درمانی
تارگت تراپی از نظر فنی و ساختاری ، یک نوع شیمی درمانی محسوب میشود، با این تفاوت که از لحاظ عملکری با داروهای سنتی یا شیمیایی شیمی درمانی متفاوت است. تارگت تراپی یا هدمند درمانی دراصل با دخالت در مولکولهای دخیل در رشد و گسترش تومور، مانع رشد سرطان میشوند. روش عملکرد تارگت تراپی با شیمی درمانی متفاوت است، زیرا در شیمی درمانی هدف وارد شدن به سلول و ایجاد اختلال در دی ان ای خود سلول سرطانی است. همچنین عوارض تارگت تراپی به نسبت شیمی درمانی برای درمان سرطان روده بزرگ کمتر است.
روشهای تارگت تراپی برای درمان سرطان روده بزرگ
یکی از روشهای درمان سرطان روده بزرگ تارگت تراپی است که به شیوههای زیر امکان پذیر است.
روش رگزایی
آنژیوژنز یک فرایند طبیعی است که بدن برای رشد عروق خونی جدید و تأمین اکسیژن و مواد مغذی به سلولهای جدید طی میکند. سلولهای سرطانی نیز برای زنده ماندن و ادامه رشد به خون نیاز دارند. مهارکنندههای رگ زایی رشد عروق خونی را مسدود میکنند به طوری که تومورها قادر به رشد نباشند. برخی از مهار کنندههای رگ زایی عملکرد فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (VEGF) را مورد هدف قرار میدهند.
بازدارنده های انتقال سیگنال
مهارکنندههای انتقال سیگنال، مولکولهایی را که به سلولهای سرطانی، سیگنال تقسیم غیرقابل کنترل میدهند را مسدود میکند.Regorafenib دارویی است که در این روش مورد استفاده قرار میگیرد.