سرطان پوست، رشد غیرطبیعی سلول های پوستی است که اغلب روی پوست در معرض آفتاب ایجاد می شود. اما این شکل از سرطان همچنین می تواند در مناطقی از پوست که به طور معمول در معرض نور خورشید قرار ندارند نیز رخ دهد.
با محدود کردن یا اجتناب از قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش (UV) می توانید خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش دهید. بررسی پوست برای تغییرات مشکوک می تواند به تشخیص سرطان پوست در مراحل اولیه آن کمک کند. تشخیص به موقع سرطان پوست بیشترین شانس را برای درمان موفقیت آمیز سرطان پوست به شما می دهد.
سرطان پوست در کدام قسمت بدن ایجاد می شود؟
سرطان پوست در درجه اول در مناطقی از پوست در معرض آفتاب، از جمله پوست سر، صورت، لب ها، گوش ها، گردن، سینه، بازوها و دست ها و روی پاها در زنان ایجاد می شود. اما همچنین می تواند در مناطقی ایجاد شود که به ندرت نور روز را می بینند. مانند کف دست، زیر ناخن ها یا ناخن های پا و ناحیه تناسلی.
سرطان پوست افراد با هر رنگ پوست، از جمله افراد با رنگ پوست تیره را درگیر می کند. هنگامی که ملانوم در افرادی با رنگ پوست تیره ایجاد می شود، بیشتر در مناطقی که به طور معمول در معرض آفتاب قرار ندارند، مانند کف دست و کف پا ایجاد می شود.
علائم سرطان پوست را بشناسید
سه نوع عمده سرطان پوست وجود دارد:
- کارسینوم سلول بازال (پایه)
- کارسینوم سلول سنگفرشی
- ملانوم
علائم و نشانه های کارسینوم سلول بازال (پایه ای)
کارسینوم سلول بازال معمولا در مناطقی از بدن که در معرض آفتاب قرار دارد، مانند گردن یا صورت رخ می دهد. سرطان سلول پایه ممکن است به صورت زیر ظاهر شود:
- برآمدگی مرواریدی یا مومی
- ضایعه ای صاف، گوشتی یا زخم مانند قهوه ای
- زخم خونریزی دهنده یا پوسته پوسته شدنی که بهبود می یابد و برمی گردد
علائم و نشانه های کارسینومای سلول سنگفرشی
کارسینوم سلول سنگفرشی نیز غالبا در مناطقی از بدن درمعرض آفتاب، مانند صورت ، گوش ها و دست ها، رخ می دهد. افرادی که پوست تیره دارند بیشتر در معرض کارسینوم سلول سنگفرشی در مناطقی هستند که اغلب در معرض آفتاب نیستند. سرطان سلول سنگفرشی ممکن است به صورت زیر ظاهر شود:
- برآمدگی محکم و قرمز
- ضایعه ای تخت با سطحی سفت ( فلس مانند)
علائم و نشانه های ملانوم
ملانوم می تواند در هر نقطه از بدن ایجاد ، به این صورت که پوست طبیعی یا خال موجود در آن سرطانی می شود. ملانوم اغلب در صورت یا تنه مردان ظاهر می شود. در زنان، این نوع سرطان اغلب در قسمت پایین ساق پا ایجاد می شود. در زنان و مردان ، ملانوم ممکن است در پوستی که در معرض آفتاب قرار نگرفته است، ایجاد شود.
ملانوما می تواند افراد را از هر رنگ پوست تحت تأثیر قرار دهد. در افرادی که رنگ پوست آنها تیره است ، ملانوم تمایل دارد که در کف دست یا کف پا، یا در زیر ناخن ها یا ناخن های پا ایجاد شود. علائم ملانوما شامل موارد زیر است:
- یک لکه قهوه ای بزرگ با لکه های تیره تر
- خالی که از نظر رنگ ، اندازه یا احساس تغییر یا خونریزی می کند
- یک ضایعه کوچک با حاشیه نامنظم و قسمتهایی که به رنگ قرمز، صورتی، سفید، آبی یا آبی-سیاه دیده می شود
- ضایعه ای دردناک که خارش یا سوزش دارد
- ضایعات تیره روی کف دست، نوک انگشتان یا انگشتان پا، یا در غشاهای مخاطی پوشاننده دهان، بینی ، واژن یا مقعد
علائم و نشانه های انواعی از سرطان پوست که کمتر شایع هستند
انواع کمتر شایع سرطان پوست عبارتند از:
سارکوم کاپوسی
این فرم نادر سرطان پوست در رگهای خونی پوست ایجاد می شود و باعث ایجاد لکه های قرمز یا بنفش روی پوست یا غشاهای مخاطی می شود. سارکوم کاپوسی عمدتا در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند مانند افراد مبتلا به ایدز و در افرادی که از داروهایی استفاده می کنند که ایمنی طبیعی آنها را سرکوب می کند مانند افرادی که پیوند اعضا انجام داده اند، رخ می دهد.
سایر افراد با خطر افزایش سارکوم کاپوسی شامل مردان جوانی هستند که در آفریقا زندگی می کنند یا مردان مسن یهودی ایتالیا یا اروپای شرقی.
سرطان سلول مرکل
سرطان سلول مرکل باعث ایجاد گره های محکم و براق می شود که روی پوست یا در زیر آن و در فولیکول های مو ایجاد می شود. سرطان سلول مرکل اغلب در سر، گردن و تنه دیده می شود.
سرطان غده سباسه
این سرطان غیرمعمول و تهاجمی از غدد چربی پوست نشأت می گیرد. کارسینومای غده سباسه – معمولا به صورت برآمدگی سفت و بدون درد به نظر می رسد – می تواند در هر جایی ایجاد شود، اما بیشتر در پلک دیده می شود، جایی که اغلب با دیگر مشکلات پلک اشتباه می شود.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟؟
بهتر این راه این است که علائم و نشانه های سرطان پوست را بشناسید و در صورت مشاهده تغییراتی در پوست که باعث نگرانی شما می شود، با پزشک مشورت کنید. همه تغییرات پوستی ناشی از سرطان پوست نیست. پزشک تغییرات پوستی شما را برای تعیین علت بررسی می کند.
علل ایجاد سرطان پوست
سرطان پوست زمانی اتفاق می افتد که خطاهایی (جهش) در DNA سلولهای پوستی رخ دهد. این جهش ها باعث می شوند رشد سلول ها از کنترل خارج شده و توده ای از سلول های سرطانی را تشکیل دهند.
نور ماورا بنفش و سایر علل بالقوه
بیشترین آسیب به DNA در سلول های پوست در اثر اشعه ماورا بنفش (UV) موجود در نور خورشید و در چراغ های مورد استفاده در تخت های برنزه است. اما قرار گرفتن در معرض آفتاب، سرطان های پوستی را که روی پوستی که به طور معمول در معرض نور آفتاب نیست، ایجاد می کند. این نشان می دهد که عوامل دیگر ممکن است در خطر ابتلا به سرطان پوست موثر باشند، مانند قرار گرفتن در معرض مواد سمی یا داشتن بیماری که سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف کند.
سلول های درگیر در سرطان پوست
سرطان پوست از لایه بالایی پوست اپیدرم آغاز می شود. اپیدرم یک لایه نازک است که یک پوشش محافظ از سلول های پوستی را که بدن به طور مداوم می سازد، فراهم می کند. اپیدرم شامل سه نوع سلول اصلی است:
سلول های سنگفرشی درست در زیر سطح خارجی قرار دارند و به عنوان پوشش داخلی پوست عمل می کنند.
سلول های پایه که سلول های پوستی جدیدی تولید می کنند، در زیر سلول های سنگفرشی قرار دارند.
ملانوسیت ها که ملانین، رنگدانه ای که به پوست رنگ طبیعی می دهد، تولید می کنند – در قسمت زیرین اپیدرم قرار دارند. ملانوسیت ها هنگام آفتاب گرفتن، ملانین بیشتری تولید می کنند تا از لایه های عمیق پوست محافظت کنند.
جایی که سرطان پوست شروع می شود، نوع سرطان و گزینه های درمانی را تعیین می کند.
عوامل خطر
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهند عبارتند از:
پوست روشن : هر کس، صرف نظر از رنگ پوست، می تواند به سرطان پوست مبتلا شود. با این حال، داشتن رنگدانه کمتر (ملانین) در پوست محافظت کمتری در برابر آسیب دیدن از اشعه ماورا بنفش ایجاد می کند. افراد دارای موهای بور یا قرمز، چشمانی روشن، کک و مک می توانند به راحتی آفتاب سوختگی پیدا کنند، و احتمال ابتلا به سرطان پوست در این افراد بسیار بیشتر از فرد با پوست تیره است.
سابقه آفتاب سوختگی: داشتن یک یا چند تاول آفتاب سوختگی در کودکی یا نوجوانی خطر ابتلا به سرطان پوست را در بزرگسالی افزایش می دهد. آفتاب سوختگی در بزرگسالی نیز یک عامل خطر است.
قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب: هر کسی که زمان قابل توجهی را در زیر نور آفتاب سپری کند ممکن است به سرطان پوست مبتلا شود، به خصوص اگر پوست توسط کرم های ضد آفتاب یا لباس محافظت نشود.
برنزه شدن: از جمله قرار گرفتن در معرض لامپ های برنزه، افراد را در معرض خطر قرار می دهد. رنگ قهوه ای مایل به زرد پاسخ آسیب پوست به اشعه ماورا بنفش بیش از حد است.
آب و هوای آفتابی یا مرتفع: افرادی که در آب و هوای گرم و آفتابی زندگی می کنند بیشتر از افرادی که در آب و هوای سردتر زندگی می کنند در معرض نور خورشید هستند. زندگی در ارتفاعات بالاتر، جایی که نور خورشید شدیدترین است ، افراد را در معرض تابش بیشتر قرار می دهد.
خال: افرادی که دارای خال های زیاد یا خال های غیرطبیعی به نام خال های دیسپلاستیک هستند در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. این خال های غیرطبیعی – که ظاهری نامنظم دارند و به طور کلی بزرگتر از خال های معمولی هستند – بیش از سایرین احتمال سرطانی شدن دارند. اگر سابقه خال غیرطبیعی دارید ، مرتبا آنها را از نظر تغییرات بررسی کنید.
ضایعات پوستی پیش سرطانی: داشتن ضایعات پوستی معروف به کراتوز آکتینیک می تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. این رشد های پوستی پیش سرطانی معمولا به صورت لکه های خشن و پوسته پوسته ای ظاهر می شوند که از قهوه ای تا صورتی تیره رنگ دارند. این افراد بیشتر در صورت، سر و دست افراد با پوست روشن که پوستشان با آفتاب آسیب دیده است ، دیده می شود.
سابقه خانوادگی سرطان پوست: اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما سرطان پوست داشته باشد، ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را داشته باشید.
سابقه شخصی سرطان پوست : اگر یک بار به سرطان پوست مبتلا شده باشید، در معرض خطر ابتلا دوباره به آن هستید.
سیستم ایمنی ضعیف: افراد مبتلا به سیستم ایمنی ضعیف بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست هستند. این شامل افرادی است که با HIV / AIDS زندگی می کنند و کسانی که پس از پیوند عضو داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می کنند.
قرار گرفتن در معرض اشعه: افرادی که تحت درمان با اشعه برای بیماری های پوستی مانند اگزما و آکنه قرار دارند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست ، به ویژه سرطان سلول پایه باشند.
قرار گرفتن در معرض برخی مواد: قرار گرفتن در معرض برخی مواد مانند آرسنیک ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.
روش های تشخیص
برای تشخیص سرطان پوست، پزشک ممکن است:
معاینه پوست : پزشک شما ممکن است به پوست شما نگاه کند تا تشخیص دهد آیا تغییرات پوستی شما احتمالا سرطان پوست هست یا نه. برای تأیید این تشخیص ممکن است آزمایش بیشتری لازم باشد.
بایوپسی پوست : پزشک ممکن است نمونه ای از پوست مشکوک را برای آزمایش بردارد. با بیوپسی می توان تشخیص داد که آیا شما سرطان پوست دارید یا خیر و در این صورت وجود سرطان، چه نوع سرطانی دارید.
تعیین میزان سرطان پوست
اگر پزشک تشخیص دهد که شما سرطان پوست دارید، ممکن است آزمایشات دیگری برای تعیین میزان (مرحله) سرطان پوست انجام دهید.
از آنجا که سرطان های سطحی پوست مانند کارسینوم سلول بازال به ندرت گسترش می یابند، نمونه برداری که اغلب کل منطقه رشد را برمیدارد، تنها آزمایش مورد نیاز برای تعیین مرحله سرطان است. اما اگر یک کارسینوم سلول سنگفرشی بزرگ، کارسینوم سلول مرکل یا ملانوم باشد، ممکن است پزشک آزمایشات بیشتری را برای تعیین میزان سرطان توصیه کند.
آزمایش های اضافی ممکن است شامل آزمایش های تصویربرداری برای بررسی گره های لنفاوی مجاور از نظر علائم سرطان یا روش برداشتن غدد لنفاوی مجاور و آزمایش آن از نظر علائم سرطان باشد (نمونه برداری از غدد لنفاوی نگهبان).
پزشکان از اعداد یک تا چهار برای نشان دادن مرحله سرطان استفاده می کنند. سرطان های مرحله یک کوچک و محدود به منطقه ای هستند که در آن شروع شده اند. مرحله چهارم نشان دهنده سرطان پیشرفته ای است که به مناطق دیگر بدن گسترش یافته است.
تعیین مرحله سرطان پوست به تعیین موثرترین گزینه های درمانی کمک می کند.
روش های درمان
گزینه های درمانی برای این نوع سرطان و ضایعات پوستی پیش سرطانی معروف به کراتوز آکتینیک، بسته به اندازه، نوع، عمق و محل ضایعات متفاوت خواهد بود. سرطان های کوچک پوست محدود به سطح پوست ممکن است به درمانی بیش تر از نمونه برداری اولیه از پوست که کل محل رشد را از بین می برد، نیازی نداشته باشند.
در صورت نیاز به درمان اضافی ، گزینه ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
فریز کردن
پزشک شما ممکن است با انجماد آنها با نیتروژن مایع (cryosurgery)، کراتوزهای اکتینیک و برخی از سرطان های کوچک و زودرس پوست را از بین ببرد. بافت مرده هنگام ذوب شدن می ریزد.
جراحی برشی
این نوع درمان ممکن است برای هر نوع این بیماری مناسب باشد. پزشک شما بافت سرطانی و حاشیه اطراف آن را از پوست سالم برش می زند. برش گسترده – برداشتن پوست طبیعی اضافی در اطراف تومور – ممکن است در بعضی موارد توصیه شود.
جراحی Mohs
این روش برای سرطان های پوستی بزرگتر، عودکننده یا قابل درمان است که ممکن است شامل کارسینوم سلول پایه و سنگفرشی باشد. این ماده اغلب در مناطقی مورد استفاده قرار می گیرد که لازم است پوست تا حد امکان حفظ شود ، مانند بینی.
در طی جراحی Mohs ، پزشک لایه لایه پوست را با بررسی هر لایه در زیر میکروسکوپ ، تا زمانی که سلولهای غیر طبیعی باقی نماند، بر می دارد. این روش باعث می شود سلولهای سرطانی بدون برداشتن مقدار زیاد پوست سالم اطراف از بین بروند.
کورتاژ و سوزن الکتریکی و یا سرما درمانی
پس از برداشتن بیشتر منطقه، پزشک با استفاده از دستگاهی با تیغه دایره ای شکل (سلول کورت) لایه های سلول های سرطانی را از بین می برد. سوزن الکتریکی سلولهای سرطانی باقیمانده را از بین می برد. در یک تغییر از این روش، می توان از نیتروژن مایع برای یخ زدن پایه و لبه های منطقه تحت درمان استفاده کرد.
این روش های ساده و سریع ممکن است برای درمان سرطان سلول پایه یا سرطان سلول سنگفرشی نازک استفاده شود.
پرتو درمانی
در پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می شود. هنگامی که نمی توان سرطان را به طور کامل در حین جراحی از بین برد ، پرتودرمانی ممکن است یک گزینه باشد.
شیمی درمانی
در شیمی درمانی از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. برای سرطان های محدود به لایه بالایی پوست ، ممکن است کرم ها یا لوسیون های حاوی عوامل ضد سرطان مستقیما روی پوست قرار گیرند. از شیمی درمانی سیستمیک می توان برای درمان سرطان های پوستی که به سایر قسمت های بدن گسترش یافته اند استفاده کرد.
درمان فتودینامیکی
این روش درمانی با ترکیبی از نور لیزر و داروهایی که سلولهای سرطانی را به نور حساس می کند سلولهای سرطانی پوست را از بین می برد.
درمان بیولوژیکی
در بیولوژی درمانی از سیستم ایمنی بدن شما برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می شود.
راه های پیشگیری
بیشتر سرطان های پوست قابل پیشگیری هستند. برای محافظت از خود ، این نکات پیشگیری را دنبال کنید:
در اواسط روز از قرارگرفتن در معرض آفتاب خودداری کنید. در اواسط روز تابش خورشید شدید تر است. فعالیت های فضای باز را برای سایر اوقات روز، حتی در زمستان یا وقتی آسمان ابری است ، برنامه ریزی کنید.
در تمام طول سال از ضد آفتاب استفاده کنید. ضد آفتاب ها ، همه اشعه های مضر UV را فیلتر نمی کنند ، به خصوص اشعه ای که می تواند منجر به ملانوما شود. اما آنها نقش اصلی را در یک برنامه محافظت در برابر آفتاب بازی می کنند.
حتی در روزهای ابری از کرم ضد آفتاب با طیف وسیع با SPF حداقل ۳۰ استفاده کنید. کرم ضد آفتاب را سخاوتمندانه بزنید و هر دو ساعت یکبار دوباره تجدید کنید . از مقدار زیادی کرم ضد آفتاب روی تمام پوست های در معرض ، از جمله لب ها ، نوک گوش ها و پشت دست و گردن استفاده کنید.
لباس محافظ بپوشید. کرم های ضد آفتاب محافظت کاملی در برابر اشعه UV ندارند. بنابراین پوست خود را با لباس تیره و کاملاً بافته شده که دست ها و پاها را می پوشاند و یک کلاه لبه پهن بپوشانید، که محافظت بیشتری نسبت به کلاه بیس بال یا روکش دارد.
عینک آفتابی را فراموش نکنید. بدنبال آنهایی باشید که هر دو نوع اشعه ماورا بنفش UVA و UVB و را مسدود می کنند.
از تخت های برنزه کننده خودداری کنید. چراغ های مورد استفاده در تخت های برنزه اشعه ماورا بنفش ساطع می کنند و می توانند خطر ابتلا به این عارضه را افزایش دهند.
داروهای حساس به آفتاب را بشناسید. برخی از داروهای تجویز شده و بدون نسخه، از جمله آنتی بیوتیک ها ، می توانند پوست شما را نسبت به نور خورشید حساس کنند.
در مورد عوارض جانبی هر دارویی که مصرف می کنید از پزشک یا داروساز خود س وال کنید. اگر حساسیت شما به نور خورشید را افزایش می دهند، برای محافظت از پوست ، اقدامات احتیاطی بیشتری را برای جلوگیری از نور خورشید انجام دهید.
پوست خود را مرتبا چک کنید. پوست خود را اغلب از نظر رشد پوست جدید یا تغییر در خال ، کک و مک ، برجستگی و علائم زایمان بررسی کنید و تغییرات را به پزشک خود گزارش دهید.
با کمک آینه صورت ، گردن ، گوش ها و پوست سر خود را بررسی کنید. قفسه سینه و تنه و قسمت های زیرین بازوها و دست ها را معاینه کنید. جلو و عقب پاها و پاها را از جمله کف و فضاهای بین انگشتان پا معاینه کنید. همچنین ناحیه تناسلی و بین باسن خود را بررسی کنید.
