لوسمی سرطان گلبول‌های سفید خون است لوسمی حاد به معنای پیشرفت سریع و تهاجمی آن است و معمولاً نیاز به درمان فوری دارد. لوسمی حاد بر اساس نوع گلبول‌های سفید تحت تأثیر طبقه بندی می‌شود. ۲ نوع اصلی گلبول‌های سفید عبارتند از؛ لنفوسیت‌ها، که با عفونت‌های ویروسی مبارزه می‌کنند و سلول‌های میلوئید؛ که کارهای مختلفی انجام می‌دهند، مانند مبارزه با عفونت‌های باکتریایی، دفاع از بدن در برابر انگل‌ها و جلوگیری از گسترش آسیب بافتی. ما در این مقاله به بررسی سرطان خون ملوئیدی حاد پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
در این مقاله می خوانید :
انواع لوسمی
- لوسمی لنفوبلاستیک حاد
- میلوئید مزمن
- لوسمی لنفوسیتی مزمن
علائم سرطان خون ملوئیدی حاد چیست؟
علائم AML معمولاً طی چند هفته ایجاد می‌شود و با گذشت زمان بدتر می‌شود، علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- رنگ پریدگی
- احساس خستگی یا ضعف
- تنگی نفس
- عفونت‌های مکرر
- کبودی یا خونریزی غیر معمول و مکرر، مانند خونریزی لثه یا خونریزی بینی
- کاهش وزن بی دلیل
سرطان خون ملوئیدی حاد چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگرعلائم احتمالی AML را دارید با پزشک عمومی صحبت کنید. اگرچه احتمال اینکه لوسمی علت آن عوامل باشد بسیار کم است، اما این علائم باید بررسی شوند. اگر پزشک فکر کند که احتمال دارد سرطان خون داشته باشید، آزمایش‌های خون را برای بررسی تولید سلول‌های خونتان تجویز می‌کند می‌دهد. اگر آزمایش‌ها نشان داد که مشکلی وجود دارد، فوراً برای آزمایش‌ها و درمان بیشتر به یک متخصص در درمان بیماری‌های خونی (هماتولوژیست) ارجاع داده می‌شوید.
در مراحل اولیه تشخیص لوسمی حاد میلوئیدی (AML)، پزشک علائم فیزیکی این بیماری را بررسی می‌کند و ترتیب انجام آزمایش خون را می‌دهد. تعداد زیاد گلبول‌های سفید غیرطبیعی یا تعداد بسیار کم خون در نمونه آزمایشی می‌تواند نشان‌دهنده لوسمی باشد. یک متخصص خون آزمایشات بیشتری را انجام می‌دهد.
نمونه برداری مغز و استخوان (بیوپسی)
برای تایید تشخیص AML، نمونه کوچکی از مغز استخوان برای بررسی زیر میکروسکوپ قرار گرفته می‌شود. این روش به عنوان بیوپسی مغز استخوان شناخته می‌شود. قبل از استفاده از یک سوزن نازک برای برداشتن نمونه‌ای از مغز استخوان مایع، پزشک یا پرستار ناحیه‌ای از پوست در پشت استخوان لگن را بی‌حس می‌کند. در برخی موارد، آنها استخوان و مغز استخوان را با هم جدا می‌کنند. در حین انجام عمل هیچ دردی احساس نخواهید کرد، اما هنگام نمونه برداری احساس ناراحتی خواهید داشت. همچنین گاهی چند روز پس از آن کبودی و ناراحتی خواهید داشت. این روش حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد. نمونه مغز استخوان از نظر سلول‌های سرطانی بررسی می‌شود. اگر سلول‌های سرطانی وجود داشته باشند، می‌توان از بیوپسی برای تعیین نوع لوسمی نیز استفاده کرد.
تست‌های بیشتر
برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد پیشرفت و وسعت AML می‌توان از آزمایشات دیگری استفاده کرد. آنها همچنین می‌توانند به تصمیم گیری در مورد نحوه درمان کمک کنند.
آزمایش ژنتیک
آزمایشات ژنتیکی را می‌توان بر روی نمونه‌های خون و مغز استخوان انجام داد تا مشخص شود که چه نوع AML دارید. این می‌تواند به پزشکان در تصمیم گیری در مورد مناسب‌ترین درمان کمک کند.
پونکسیون کمری
در موقعیت‌های نادری که تصور می‌شود خطر گسترش AML به سیستم عصبی وجود دارد، گاهی تست پونکسیون کمری (سوراخ کمری) انجام می‌شود. در این روش، از یک سوزن برای استخراج نمونه‌ای از مایعی که ستون فقرات را احاطه کرده و از آن محافظت می‌کند (مایع مغزی نخاعی) استفاده می‌شود تا بتوان آن را برای سلول‌های سرطانی بررسی کرد.
اشعه ایکس یا اسکن اولتراسوند
اگر مبتلا به AML هستید، از اشعه ایکس یا اسکن اولتراسوند قلب (اکوکاردیوگرام) برای بررسی سلامت اندام‌هایتان مانند قلب و ریه‌ها استفاده می‌شود. این آزمایشات به پزشکان کمک می‌کند تا قبل از تصمیم گیری در مورد مناسب‌ترین درمان برای فرد، سلامت عمومی او را ارزیابی کنند.
چه چیزی باعث AML می‌شود؟
دقیقاً مشخص نیست که چه چیزی باعث AML می‌شود و در بیشتر موارد، هیچ علت قابل شناسایی وجود ندارد. اما برخی موارد می‌تواند خطر ابتلا به AML را افزایش دهد، از جمله:
- شیمی درمانی یا رادیوتراپی قبلی
- قرار گرفتن در معرض سطوح بسیار بالایی از اشعه (از جمله درمان رادیوتراپی قبلی)
- سیگار کشیدن
- قرار گرفتن در معرض بنزن (یک ماده شیمیایی مورد استفاده در ساخت و ساز که در دود سیگار نیز یافت می‌شود.)
- داشتن یک اختلال خونی یا برخی از شرایط ژنتیکی، مانند سندرم داون
نحوه درمان سرطان خون ملوئیدی حاد چگونه است؟
درمان AML باید در اسرع وقت آغاز شود، زیرا می‌تواند به سرعت ایجاد شود. شیمی درمانی درمان اصلی AML است. این برای از بین بردن سلول‌های سرطان خون تا حد امکان در بدن و کاهش خطر عود بیماری استفاده می‌شود. در برخی موارد شیمی درمانی و پرتودرمانی فشرده همراه با پیوند مغز استخوان یا سلول‌های بنیادی همزمان انجام می‌شود.
عوارض سرطان خون ملوئیدی حاد
لوسمی حاد میلوئیدی (AML) به خاطر جهش DNA در سلول‌های بنیادی در مغز استخوان ایجاد می‌شود که گلبول‌های قرمز خون، پلاکت‌ها و گلبول‌های سفید ضد عفونت را تولید می‌کنند. این جهش باعث می‌شود که سلول‌های بنیادی تعداد بیشتری گلبول‌های سفید خون تولید کنند. گلبول‌های سفید تولید شده هنوز نابالغ هستند، بنابراین خواص ضد عفونت گلبول‌های سفید کاملاً توسعه یافته را ندارند. با افزایش تعداد سلول‌های نابالغ، میزان گلبول‌های قرمز سالم و پلاکت‌ها کاهش می‌یابد و همین سقوط است که باعث بسیاری از علائم سرطان خون می‌شود.
مشخص نیست چه چیزی باعث جهش ژنتیکی در AML می‌شود، اگرچه تعدادی از موارد مختلف می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
قرارگیری در معرض تشعشع
قرار گرفتن در معرض سطح قابل توجهی از تشعشعات می‌تواند شانس ابتلا به AML را افزایش دهد، اگرچه این معمولاً مستلزم قرار گرفتن در معرض سطوح بسیار بالایی است.
رادیوتراپی
برخی از افرادی که رادیوتراپی را به عنوان بخشی از درمان قبلی سرطان انجام داده‌اند، شانس بیشتری برای ابتلا به AML خواهند داشت.
بنزن و سیگار کشیدن
قرار گرفتن در معرض ماده شیمیایی بنزن یک عامل خطر شناخته شده برای AML در بزرگسالان است. بنزن در بنزین یافت می‌شود و در صنعت لاستیک نیز استفاده می‌شود، اگرچه کنترل‌های دقیقی برای محافظت از افراد در برابر قرار گرفتن طولانی‌مدت وجود دارد. بنزن همچنین در دود سیگار یافت می‌شود، به همین علت افرادی که سیگار می‌کشند در معرض خطر ابتلا به AML قرار می‌گیرند.
اختلالات خونی
افراد مبتلا به برخی اختلالات خونی، مانند میلودیسپلازی، میلوفیبروز یا پلی سیتمی ورا، در معرض افزایش خطر ابتلا به AML هستند.
اختلالات ژنتیکی
افراد مبتلا به بیماری‌های ژنتیکی خاص، از جمله سندرم داون و کم خونی فانکونی، در معرض خطر ابتلا به سرطان خون هستند.
سرطان AML چگونه درمان می‌شود؟
درمان AML اغلب در ۲ مرحله انجام می‌شود:
القاء
این مرحله اول درمان با هدف از بین بردن هر چه بیشتر سلول‌های سرطان خون در خون و مغز استخوان و درمان علائمی احتمالا داشته باشید انجام می‌شود.
تثبیت
هدف این مرحله جلوگیری از بازگشت سرطان (عود) با از بین بردن سلول‌های سرطان خون باقی مانده در بدن است. مرحله القایی درمان همیشه موفقیت آمیز نیست و گاهی لازم است قبل از شروع تثبیت تکرار شود.
شیمی درمانی فشرده
اگر بیمار بتواند شیمی درمانی القایی فشرده داشته باشد، داروهای شیمی درمانی با دوز بالا برای از بین بردن سلول‌های سرطانی خون و مغز استخوان به او داده می‌شود. معمولاً ترکیبی از ۲ یا چند داروی شیمی درمانی به فرد داده می‌شود. اکثر افراد ۲ دور شیمی درمانی القایی دارند.
عوارض جانبی شیمی درمانی فشرده برای AML
آنها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- کبودی یا خونریزی به راحتی
- اسهال
- از دست دادن اشتها
- زخم دهان (موکوزیت)
- خستگی
- بثورات پوستی
- ریزش مو
- ناباروری، امکان دارد موقت یا دائمی باشد.
اکثر عوارض جانبی باید پس از پایان درمان برطرف شوند. اگر عوارض جانبی دردسرساز شدند، به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا داروهایی وجود دارند که می‌توانند کمک کنند تا با برخی عوارض جانبی بهتر مقابله کنید.
دیدگاه کاربران
مرجان خاکساران
درود بر شما ایا ممکنه بیماری که مدت ۶ سال است که سرطان مولتیپل میلوما دارد دچار این سرطان خون میلوئیدی شود؟ در واقع بیمار مامانم هستند ۷۴ ساله، و دو ماه قبل همچین بثوراتی روی بدنشون ایجاد شد که دکتر انکولوگشون گفتند حساسیت هست، مامانم در فاز فعال بیماریشون هستند😢