آمادگی برای شیمی درمانی به روش صحیح می‌تواند به فرد کمک کند تا این روش درمانی را مدیریت کرده و با چالش‌های آن مقابله کند.
در بیشتر موارد، فردی که تحت شیمی درمانی قرار می‌گیرد، نیازی به انجام هیچ گونه آماده‌سازی پزشکی برای شیمی درمانی ندارد. اما درک عوارض جانبی و تهیه یک برنامه حمایتی می‌تواند مدیریت این روش درمانی را آسان کند.
این مقاله نحوه صحیح آمادگی برای شیمی درمانی را توضیح می‌دهد و تمام نکات مفیدی در مورد آنچه بعد از آن باید پیش از شیمی درمانی انجام دهید، در این راهنما برای شما قرار داده شد است. اگر قصد انجان شیمی درمانی دارید، این بخش را با دقت مطالعه فرمایید.
در این مقاله می خوانید :
چرا آمادگی پیش از شیمی درمانی مهم است؟
در بیشتر موارد، فرد نیازی به انجام اقدامات خاصی برای ایمن‌سازی شیمی درمانی ندارد. با این حال، این به معنای بی‌اهمیت بودن آماده‌سازی نیست. آماده‌سازی می‌تواند به فرد کمک کند قبل و حین درمان کمتر دچار استرس شود و ممکن است به کاهش عوارض جانبی کمک کند. برنامه‌ریزی برای روز‌های بعد از شیمی درمانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برخورد با استرس کودکان، خانه نامنظم و یخچال خالی می‌تواند احساس چالش‌های شیمی درمانی را بدتر کند. دریافت حمایت برای کاهش این چالش‌ها می‌تواند به محافظت از بدن و ذهن کمک کند.
آماده شدن برای شیمی درمانی
فرد می تواند با انجام مراحل زیر برای شیمی درمانی آماده شود:
در مورد درمان اطلاعات کسب کنید
هر روش درمانی شیمی درمانی کمی متفاوت عمل می کند، بنابراین پرسیدن سوالاتی در مورد رژیم خاصی که پزشک توصیه می کند مهم است. نمونه سوالاتی که می توان پرسید عبارتند از:
- اهداف درمان چیست؟
- آیا شیمی درمانی می تواند سرطان من را درمان کند؟ اگر اینگونه نباشد ، چقدر احتمال دارد که عمر من طولانی شود؟
- کجا تحت درمان قرار خواهم گرفت؟
- چه ساعتی باید آنجا باشم؟
- نام داروهایی که مصرف خواهم کرد چیست؟
- آیا داروها ، غذاها یا فعالیت هایی وجود دارد که در طی شیمی درمانی از آنها اجتناب کنم؟
- آیا شماره ای برای ساعت اضطراری بعد از درمان، برای عوارض شیمی درمانی وجود دارد؟
- چه زمانی باید در مورد عوارض جانبی درمان تماس بگیرم؟
- عوارض جانبی تا چه مدت ادامه دارد؟
درباره باروری سوال کنید
انجمن سرطان آمریکا خاطرنشان کرده، که شیمی درمانی می تواند بر باروری تأثیر بگذارد و به جنین در حال رشد آسیب برساند. در بعضی موارد ، ممکن است در طولانی مدت بر توانایی فرد برای باردار شدن یا لقاح شریک زندگی تان تأثیر بگذارد. افرادی که در تلاش برای به دنیا آوردن کودک هستند باید با یک متخصص باروری صحبت کنند تا در مورد گزینه های خود ، که ممکن است شامل انجماد تخمک یا اسپرم باشد ، صحبت کنند.
مهم است که قبل از شیمی درمانی تلاش برای باردار شدن متوقف شود ، بنابراین ممکن است فرد بخواهد در مورد گزینه های جلوگیری از بارداری از پزشک سوال کند.
مراقب سلامت دهان و دندان خود باشید.
بسیاری از افرادی که تحت شیمی درمانی هستند ، عوارض جانبی سلامت دهان و دندان مانند زخم های دهان را تجربه می کنند. از آنجا که شیمی درمانی سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند ، می تواند مسائل مربوط به سلامت دهان و دندان را نیز بدتر کند. حتی ممکن است مسائل شدید مربوط به سلامت دهان و دندان باعث شود، فرد مجبور شود شیمی درمانی را به تعویق بیندازد.
به همین دلیل ، مهم است که قبل از شروع شیمی درمانی برای درمان کرم خوردگی دندان ، آبسه ، بیماری لثه یا سایر موارد به دندانپزشک مراجعه کنید.
از داشتن برنامه شلوغ پرهیز کنید
واکنش به شیمی درمانی در افراد مختلف بسیار متفاوت است. بعضی از افراد به سرعت احساس بهبودی می کنند ، در حالی که دیگران به زمان برای بهبودی احتیاج دارند. با توجه به این دامنه پاسخ ، بهتر است در اولین جلسه فرض را برای حالت بدتر بگذارید و برنامه تان را برای چند روز خلوت کنید.
به عنوان مثال ، در صورت امکان ، فرد می تواند مرخصی و کناره گیری از مراقبت از کودک و کار را درنظر بگیرد. همچنین ممکن است مایل باشد تا چند روز پس از شیمی درمانی از قرار ملاقات یا برنامه ریزی برای انجام فعالیت های اصلی خودداری کند.
کمک بخواهید
داشتن یک تیم از افرادی که می توانند در زندگی روزمره کمک کنند مهم است. چه این افراد متشکل از اعضای خانواده باشند و چه افرادی که در ازای حقوق کارهایی مانند نظافت منزل یا مراقب کودک را انجام می دهند. بررسی و ساخت این لیست قبل از درمان به این معنی است که این افراد می توانند بلافاصله بعد از شروع درمان از شما پشتیبانی کنند.
برخی از وعده‌های غذایی را آماده کنید
تغذیه مناسب برای کمک به بهبودی بدن مهم است، اما تهیه وعده‌های غذایی هنگام بهبودی در زمان شیمی درمانی دشوار است. این مسأله به راحتی قابل حل است:
- قبل از درمان وعده های غذایی قابل فریز کردن را آماده کنید و سپس به راحتی دوباره آن ها را گرم کنید.
- از یک دوست بخواهید چند وعده غذا برایتان امده کرده و تحویل دهد.
- ثبت نام برای دریافت خدمات تحویل غذا
یک گزارش شیمی درمانی ایجاد کنید
ثبت جلسات شیمی درمانی به گونه‌ای مفید است که کلیه پرونده‌های پزشکی در یک مکان قرار بگیرند. ذکر لیست درمان‌ها در کنار هرگونه عوارض جانبی ممکن است به افراد کمک کند تا عوارض جانبی را پیش‌بینی کرده و هرگونه استراتژی مربوط به سبک زندگی، مانند نوشیدن آب بیشتر یا خوردن برخی غذاها را که باعث کاهش آن عوارض می‌شود، شناسایی کنند.
برای جلسات درمان کیف تان را آماده کنید
شیمی درمانی ممکن است طولانی شود و در طول درمان کار‌های زیادی برای انجام وجود ندارد. افراد می‌توانند کیفی را به وسایلی که به آنها کمک می‌کند احساس راحتی کنند، آماده کنند. نمونه‌هایی از مواردی که باید برای درمان انتخاب شوند عبارتند از:
- تعدادی لباس و پتو
- یک بالش راحت
- هدفون برای گوش دادن به موسیقی یا پادکست
- گوش گیر، در صورتی که صدای محیط آزار دهنده باشد
- ماسک چشم ، برای زمان خواب
- وسایلی که فعالیتی سرگرم کننده را برایتان فراهم می کند. مانند : مجله یا دفترچه برنامه ریزی ، کتاب عالی یا جدول کلمات متقاطع
- یک تلفن و یک شارژر قابل حمل
- تنقلات و آب
مراقب داروهای مصرفی باشید
شیمی درمانی شما را از مصرف دارو به دلایل دیگر (دیابت، فشار خون بالا، بیماری قلبی و غیره) منع نمی‌کند. داروهایی که استفاده می‌کنید ممکن است با داروهای موجود در پروتکل درمانی شما تداخل داشته باشند.
- آسپرین (اسید استیل سالیسیلیک) و مسکن‌های حاوی آسپرین یا کاهش دهنده تب را مگر در موارد ضروری مصرف نکنید.
- داروهای حاوی پاراستامول (پارول، پانادول، ورمیدون، مینوست و غیره) باید به عنوان مسکن و تب بر ترجیح داده شوند.
- از مصرف بی‌مورد یا بیش از حد ویتأمین‌ها خودداری کنید.
- در مورد تمام داروهایی که استفاده می‌کنید (از جمله قرص‌های ضد بارداری، در صورت وجود) به پزشک و پرستار خود بگویید.
- پزشک خود را در مورد داروهایی که استفاده می‌کنید یا پزشک دیگری به شما توصیه می‌کند یا از داروخانه خریداری می‌کنید، اطلاع دهید.
- بدون درخواست واکسن هپاتیت و آنفولانزا دریافت نکنید.
- در طول شیمی درمانی و تا چند ماه پس از آن، هرگز واکسن‌های زنده (سرخک، سرخجه، اوریون، آبله مرغان) را دریافت نکنید.
آمادگی برای شیمی درمانی به منظور جلوگیری از عوارض
فردی که تحت شیمی درمانی است، می‌تواند اقدامات خاصی را برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی انجام دهد، بنابراین توصیه می‌شود قبل از شروع درمان، عوارض جانبی را با متخصص انکولوژیک در میان بگذارید. برخی از داروها، مانند داروهای اسهال و حالت تهوع، می‌تواند به کاهش عوارض جانبی جدی کمک کند. ارزش آن را دارد که از پزشک خود بخواهید نسخه‌ای از قبل بنویسد تا در صورت بروز استفراغ، اسهال یا حالت تهوع، نیازی به مراجعه به داروخانه نباشد.
مراقبت از مو
یک دوره شیمی درمانی ممکن است با نازک شدن، ریزش مو جزئی یا کامل مو (آلوپسی) پیچیده شود. به عنوان یک قاعده، این عارضه جانبی به تدریج و تقریباً ۲-۴ هفته پس از شروع درمان ایجاد می‌شود. در این دوره، مراقبت صحیح و دقیق از مو‌های فرزندتان با پیروی از توصیه‌های زیر مهم است:
- شامپوی معمولی خود را با یک شوینده “ملایم” بدون مواد تهاجمی جایگزین کنید.
- از شستن هر روز مو‌ها خودداری کنید. مو‌های خود را به طور کامل اما به آرامی بشویید و شامپو را با حرکات
- دایره‌ای سبک کف کنید. پس از شستشو، سر خود را مالش ندهید، بلکه با حوله خشک کنید.
- مو‌های خود را با یک‌شانه دندانه پهن‌شانه کنید.
- کلاه را فراموش نکنید، به خصوص اگر در هوای آفتابی به پیاده روی می‌روید.
- جلوگیری از آلوپسی بسیار دشوار است، اما مهم است که به کودک توضیح دهید که این وضعیت موقتی است: به عنوان یک قاعده، رشد مو در عرض ۳-۶ ماه پس از پایان شیمی درمانی ترمیم می‌شود.
- تا زمانی که این اتفاق نیفتد، می‌توانید یک کلاه گیس زیبا یا یک روسری مد روز انتخاب کنید که فرزندتان دوست داشته باشد و به غلبه بر ناراحتی روانی ناشی از تغییرات رخ داده کمک کند.
مراقبت از پوست
خشکی پوست، لایه‌برداری، افزایش حساسیت به اشعه ماوراء بنفش، بثورات آکنه مانند، قرمزی موضعی، خارش و سایر علائم سمیت پوست در طول شیمی درمانی می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. برای به حداقل رساندن خطر ابتلا به عوارض پوستی و یا شدت علائم ناخوشایند، سعی کنید توصیه‌های زیر را رعایت کنید:
- برای تمیز کردن، مرطوب کردن و مراقبت از پوست، از لوازم بهداشتی نرم و مورد تأیید پزشک او استفاده کنید.
- از قبل به کمد لباس خود فکر کنید. در طول درمان، پوست ممکن است به ویژه به تأثیرات خارجی حساس شود، بنابراین مهم است که چیز‌ها ساییده نشوند و به خوبی قابل تنفس باشند.
- یک کرم SPF مناسب با طیف وسیعی از محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش برای کودک خود انتخاب کنید.
- فراموش نکنید که آن را ۳۰ تا ۴۰ دقیقه قبل از بیرون رفتن در نواحی باز از صورت و بدن بمالید، حتی اگر شدت تابش خورشید به نظر شما ناچیز باشد.
سایر نکات مفید که باید در طول شیمی درمانی بدانید
رعایت نکات زیر ممکن است به شخصی که تحت شیمی درمانی است کمک کند:
به مسائل بیمه رسیدگی کنید
صورتحساب مربوط به شیمی درمانی می‌تواند زیاد باشد و برخی از افراد ممکن است نگران باشند که توانایی پرداخت هزینه درمان را ندارند. قبل از شروع درمان، فرد می‌تواند با بیمه‌گر خود تماس بگیرد تا در مورد پوشش مورد نظر بپرسد. اگر برنامه آنها شامل یک داروی خاص نباشد، پزشک ممکن است بتواند نامه‌ای بنویسد و توضیح دهد که چرا این دارو از نظر پزشکی ضروری است و استثنا دارد. شخص حق اعتراض به تصمیمات شرکت بیمه را دارد. آنها باید مراحل تجدیدنظر رسمی بیمه‌گر را طی کنند و در صورت انکار هرچه سریعتر درخواست تجدیدنظر کنند.
دریافت پشتیبانی
هیچ روش درست یا غلط در مورد بیان احساسات مربوط به شیمی درمانی وجود ندارد. نیازی نیست که فرد مثبت نگر باشد، چهره‌ای شجاعانه به خود بگیرد و یا برای دیگران الهام بخش باشد. هر کس احساس متفاوتی در مورد درمان دارد، و احترام به این احساسات و یافتن شبکه حمایتی از افرادی که بتوانند کمک کنند مهم است. این افراد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عزیزانی که به سرطان مبتلا شده‌اند.
- یک گروه حمایتی سرطان
- خانواده و دوستانی که می توانند بدون قضاوت به شما گوش دهند.
- یک درمانگر که متخصص در درمان افراد مبتلا به سرطان است.
درمان را ادامه دهید
شیمی درمانی تنها گزینه درمانی سرطان نیست. همچنین ادامه مراجعه به متخصص انکولوژی مهم است. فرد باید در مورد تمام عوارض جانبی این روش‌ها با پزشک صحبت کند و در مورد چگونگی به حداقل رساندن آنها سؤال کند. افراد همچنین می‌توانند بپرسند که شیمی درمانی چه تأثیراتی باید داشته باشد و هر آزمایشی چه تغییراتی را نشان می‌دهد. اگر درمان مؤثر واقع نشود یا عوارض جانبی غیرقابل کنترل داشته باشد، فرد می‌تواند در مورد سایر روش‌های درمانی مانند جراحی، داروی شیمی درمانی متفاوت، داروهای جایگزین یا مراقبت تسکینی سؤال کند.
به خودتان اعتماد کنید
داشتن اطلاعات دقیق از منابع معتبر مهم است، اما این بدان معنا نیست که یک شخص می‌تواند تصمیمات مراقبت از سرطان را به شخص دیگری واگذار کند. اگرچه پزشکان توصیه‌های پزشکی می‌کنند، اما خود فرد باید درمورد درمان خود تصمیم بگیرد. اگر سرطان در مرحله نهایی است و درمان کمکی نمی‌کند، منطقی است که شیمی درمانی را متوقف کنید. حتی هنگامی که سرطان در مرحله پایانی نیست، درخواست یک درمان جایگزین، قطع درمان یا تغییر پزشک منطقی است.
خلاصه
شیمی درمانی می‌تواند برای بدن و روان سخت باشد، اما ممکن است راهی به سوی یک زندگی طولانی‌تر و در بعضی موارد به بهبودی ایجاد کند. قبل از شروع شیمی درمانی، فرد باید انتظارات خود را با پزشک در میان بگذارد و سپس در طی این روند به دنبال مشاوره از تیم مراقبت‌های پزشکی خود باشد. دانستن اینکه چه چیزی را باید قبل، در حین و بعد از درمان شیمی درمانی انتظار داشت، می‌تواند کمک مهمی در مدیریت درمان باشد.
