مولتیپل میلوما سرطان سلول‌های پلاسما، نوعی لکوسیت (گلبول سفید خون، سلول سیستم ایمنی) است که در مغز استخوان، بافت اسفنجی موجود در داخل برخی از استخوان‌ها، تولید می‌شود. چندگانه نامیده می‌شود زیرا اغلب نواحی مختلف بدن مانند ستون فقرات، جمجمه، لگن و دنده‌ها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. مولتیپل میلوما (MM) شایع‌ترین میلوما است. MM با تکثیر کنترل نشده سلول‌های پلاسما در مغز استخوان همراه است که یک آنتی‌بادی مونوکلونال کامل تولید می‌کند که به مقدار زیاد در خون بیماران قابل تشخیص است. به طور کلی، این سرطان پس از لنفوم‌های غیر هوچکین، دومین سرطان شایع هماتولوژیک است و حدود ۱۰ درصد از بیماری‌های هماتولوژیک را تشکیل می‌دهد.
شایع‌ترین علائمی که در میلوما ظاهر می‌شوند عبارت‌اند از:
- درد استخوان، اغلب در پشت یا دنده‌ها
- شکستگی استخوان
- ضعف یا خستگی
- کاهش وزن
- عفونت‌های مکرر و تب
- تشنگی بسیار شدید
- تکرر ادرار
در این مقاله می خوانید :
عوامل خطر ابتلا به سرطان مولتیپل میلوما
هر چیزی که بتواند شانس ابتلا به بیماری را افزایش دهد، عامل خطر نامیده می‌شود. وجود عوامل خطر به معنای قطعیت ابتلا به سرطان نیست، همان‌طور که عدم وجود آنها ایمنی را تضمین نمی‌کند. اگر فکر می‌کنید در معرض خطر هستید با پزشک خود مشورت کنید. احتمال ابتلا به نئوپلاسم سلول‌های پلاسما، از میانسالی شایع‌تر است. در مورد مولتیپل میلوما، عوامل زیر نیز مؤثر هستند:
- قومیت آفریقایی آمریکایی
- جنسیت مذکر
- سابقه گاموپاتی مونوکلونال با منشأ نامشخص یا پلاسماسیتوما
- قرارگرفتن در معرض تشعشعات یا مواد شیمیایی خاص
علائم سرطان مولتیپل میلوما
در برخی موارد، مولتیپل میلوما هیچ علامت یا علامتی ایجاد نمی‌کند (میلوم خاموش یا خاموش). این را می‌توان به طور تصادفی، در جریان آزمایش خون یا ادرار که به دلایل دیگر انجام می‌شود، کشف کرد. علائم و نشانه‌های ناشی از مولتیپل میلوما خاص نیستند و ممکن است به سایر بیماری‌ها مربوط باشند، توصیه می‌شود در صورت داشتن موارد زیر با پزشک خود مشورت کنید:
- درد استخوان، به‌خصوص در پشت یا دنده
- استعداد شکستگی استخوان
- تب بدون دلیل مشخص یا عفونت‌های مکرر
- مستعد کبودی یا خونریزی
- اختلالات تنفسی
- ضعف در بازوها یا پاها
- یک خستگی بزرگ
تومور می‌تواند به استخوان آسیب برساند و باعث هیپرکلسمی (سطوح بسیار بالای کلسیم در خون) شود که می‌تواند به چندین اندام از جمله آسیب برساند:
- کلیه‌ها
- اعصاب
- قلب
- ماهیچه‌ها
- دستگاه گوارش
و باعث مشکلات جدی سلامتی می‌شود که با علائم زیر نیز ظاهر می‌شود:
- ازدست‌دادن اشتها
- حالت تهوع یا استفراغ
- تشنگی
- تکرر ادرار
- یبوست
- آشفتگی
- گیجی یا مشکل در تمرکز
میلوما و سایر نئوپلاسم‌های سلول‌های پلاسما نیز می‌توانند باعث وضعیتی به نام آمیلوئیدوز شوند که می‌تواند منجر به نقص در اعصاب محیطی (اعصاب خارج از مغز یا نخاع) و اندام‌ها شود. پروتئین های آنتی‌بادی در اعصاب و اندام های محیطی مانند کلیه و قلب تجمع یافته و تجمع می یابند. این می‌تواند اعصاب و اندام ها را سفت و از نظر عملکردی ضعیف کند.
به طور خاص، آمیلوئیدوز می‌تواند باعث:
- خستگی
- لکه‌های بنفش روی پوست (پورپورا)
- زبان متورم (ماکروگلوسیا)
- اسهال
- تورم ناشی از تجمع مایع در بافت‌ها
- بی‌حسی یا گزگز در پاها و پاها
آیا سرطان مولتیپل میلوما خطرناک است؟
برخی از عوامل بر احتمال بهبودی و درمان‌های احتمالی تأثیر می‌گذارد. احتمال بهبودی بستگی به موارد زیر دارد:
- نوع نئوپلاسم سلول‌های پلاسما
- مرحله بیماری
- حضور احتمالی یک ایمونوگلوبولین خاص (آنتی‌بادی)
- وجود همزمان تغییرات ژنتیکی خاص
- هرگونه آسیب کلیه
- پاسخ سرطان به درمان اولیه یا عود
امید به زندگی در این بیماری چقدر است؟
این سرطان در سنین بالا که سن متوسط آن در تشخیص ۷۰ سال است، نسبتاً رایج است. سن عامل اصلی خطر برای مولتیپل میلوما است. بیش از دو سوم تشخیص‌های میلوما در افراد بالای ۶۵ سال و تنها ۱ درصد از افراد زیر ۴۰ سال است. زندگی با این بیماری اغلب به معنای مواجهه با متناوب دوره‌های بهبودی، به لطف اثربخشی درمان‌های فعلی، و ظهور عودهایی است که هنوز تأثیرات جسمی و روانی قابل‌توجهی دارند.
نتایج حاصل از مطالعه مولتیپل میلوما نشان می‌دهد که بروز کمی بالاتر در مردان نسبت به زنان دارد. داده‌های موجود نشان می‌دهد که چگونه گسترش این آسیب‌شناسی در طول زمان ثابت مانده است، در حالی که مرگ‌ومیر اندکی کاهش می‌یابد، اگرچه، در اغلب موارد تشخیص بیماری علامت‌دار، تکامل در طول زمان نامطلوب و مزمن باقی می‌ماند. خطر تهدیدکننده زندگی برای مولتیپل میلوما حدود ۱ در ۱۴۳ است.
در ۱۰ سال گذشته، مولتیپل میلوما یکی از آسیب‌شناسی‌های سرطانی است که تحقیقات در آن پیشرفت‌های زیادی داشته است و نشان می‌دهد که داده‌ها در مورد میزان بقا حتی دوبرابر شده است. با این حال، قبل از صحبت در مورد اعداد، قبل از هر چیز لازم است به یاد داشته باشید که چندین عامل وجود دارد که بر بقای یک بیمار تأثیر می‌گذارد، از جمله آنها قطعاً سن فرد و سلامت عمومی او. سن و بیماری‌های همراه بیمار عواملی هستند که بر روند درمانی تأثیر می گذارند، همچنین به این دلیل که مستقیماً بر انتخاب های درمانی احتمالی تأثیر می گذارند.
