سرطان تیروئید در غده تیروئید، بخشی از سیستم غدد درون ریز، ایجاد می‌شود. غده تیروئید هورمون‌هایی تولید می‌کند که دمای بدن، ضربان قلب و متابولیسم را تنظیم می‌کنند. سرطان تیروئید، یک نوع سرطان غدد درون ریز است. سرطان‌های پاپیلاری و فولیکولی تیروئید، شایع‌ترین انواع سرطان تیروئید هستند اما خوشبختانه به درمان‌ها پاسخ بسیار خوبی می‌دهند. اکثر سرطان‌های تیروئید بسیار قابل درمان هستند و کشنده نیستند. غده هیپوفیز در مغز غده تیروئید و سایر غدد درون ریز را کنترل می‌کند. هورمون محرک تیروئیدTSH) ) را آزاد می‌کند. همان‌طور که از نام آن پیداست، TSH غده تیروئید را برای تولید هورمون تیروئید تحریک می‌کند. تیروئید برای ساخت این هورمون‌ها به ید که یک ماده معدنی است، نیاز دارد. غذاهای غنی از ید عبارت‌اند از ماهی کاد، ماهی تن، لبنیات، نان سبوس دار و نمک ید دار.
در این مقاله می خوانید :
سرطان تیروئید چقدر شایع است؟
غده تیروئید به اندازه انگشت شست در پایین گردن، جلوی نای قرار دارد. غده تیروئید شبیه پروانه است. پلی از بافت، لوب راست و چپ یا طرفین را به هم متصل می‌کند. هر ساله نزدیک به ۵۳۰۰۰ آمریکایی سرطان تیروئید را تشخیص می‌دهند. درمان اکثر سرطان‌های تیروئید بسیار موفق است. با این حال، سالانه حدود ۲۰۰۰ نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
چه کسانی ممکن است در معرض سرطان تیروئید باشند؟
زنان سه برابر بیشتر از مردان به سرطان تیروئید مبتلا می‌شوند. این بیماری معمولاً در زنان در دهه ۴۰ و ۵۰ سالگی و مردان در ۶۰ و ۷۰ سالگی تشخیص داده می‌شود. حتی کودکان نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. عوامل خطر ابتلا به این بیماری عبارت است از:
- بزرگ شدن تیروئید (گواتر).
- سابقه خانوادگی بیماری تیروئید یا سرطان تیروئید.
- تیروئیدیت (التهاب غده تیروئید).
- جهش‌های ژنی (تغییرات) که باعث بیماری‌های غدد درون ریز می‌شوند، مانند نئوپلازی غدد درون ریز متعدد نوع ۲A (MEN2A) یا سندرم نوع ۲B (MEN2B).
- مصرف کم ید
- چاقی (شاخص توده بدنی بالا).
- پرتودرمانی برای سرطان سر و گردن، به ویژه در دوران کودکی.
- قرار گرفتن در معرض امواج رادیواکتیو ناشی از سلاح‌های هسته‌ای یا حادثه نیروگاه.
چند نوع سرطان تیروئید وجود دارد؟
سرطان تیروئید بر اساس نوع سلول‌هایی که سرطان از آن‌ها رشد می‌کند طبقه بندی می‌شود. انواع سرطان تیروئید عبارتند از:
پاپیلاری: تا ۸۰ درصد از تمام سرطان‌های تیروئید پاپیلاری هستند. این نوع سرطان به کندی رشد می‌کند. اگرچه سرطان پاپیلاری تیروئید اغلب به غدد لنفاوی گردن گسترش می‌یابد، اما این بیماری به خوبی به درمان پاسخ می‌دهد. سرطان پاپیلاری تیروئید بسیار قابل درمان است و به ندرت کشنده است.
فولیکولار: سرطان تیروئید فولیکولی تا ۱۵ درصد از تشخیص‌های سرطان تیروئید را تشکیل می‌دهد. این سرطان بیشتر به استخوان‌ها و اندام‌ها مانند ریه‌ها سرایت می‌کند. سرطان متاستاتیک (سرطانی که گسترش می‌یابد) می‌تواند برای درمان سخت‌تر باشد.
مدولاری: حدود ۲ درصد از سرطان‌های تیروئید مدولاری هستند. یک چهارم افراد مبتلا به سرطان مدولاری تیروئید سابقه خانوادگی این بیماری را دارند. یک ژن معیوب (جهش ژنتیکی) ممکن است مقصر باشد.
آناپلاستیک: این سرطان تهاجمی تیروئید سخت‌ترین نوع درمان را دارد. می‌تواند به سرعت رشد کند و اغلب به بافت‌های اطراف و سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد. این نوع سرطان نادر حدود ۲ درصد از تشخیص‌های سرطان تیروئید را تشکیل می‌دهد.
چه چیزی باعث سرطان تیروئید می‌شود؟
کارشناسان هنوز نمی‌دانند که چرا برخی از سلول‌ها، سرطانی می‌شوند و به تیروئید حمله می‌کنند. البته برخی عوامل مانند قرار گرفتن در معرض اشعه، رژیم غذایی کم ید و ژن‌های معیوب می‌توانند خطر را افزایش دهند.
علائم سرطان تیروئید چیست؟
شما یا پزشکتان ممکن است توده یا رشدی در گردن خود به نام ندول تیروئید احساس کنید. اگر ندول تیروئید دارید وحشت نکنید. بیشتر گره‌ها خوش‌خیم هستند. از هر ۲۰ ندول تیروئید فقط سه مورد سرطانی است. همچنین مشکل در تنفس یا بلع، از دست دادن صدا (گرفتگی صدا) و غدد لنفاوی متورم در گردن از دیگر علائم تیروئید است.
سرطان تیروئید چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر ندول تیروئید بزرگ شده یا سایر علائم سرطان تیروئید دارید، پزشک ممکن است یک یا چند مورد از این آزمایش‌ها را تجویز کند:
آزمایش خون: آزمایش خون تیروئید سطح هورمون‌ها را بررسی می‌کند و عملکرد درست تیروئید شما را ارزیابی می‌کند.
بیوپسی: در طول بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف، پزشک سلول‌های تیروئید را برای آزمایش سلول‌های سرطانی خارج می‌کند. بیوپسی می‌تواند تعیین کند که آیا سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی گسترش یافته‌اند یا خیر. پزشک ممکن است از فناوری اولتراسوند برای هدایت این روش‌های بیوپسی استفاده کند.
رادیو اسکن ید: این آزمایش می‌تواند سرطان تیروئید را تشخیص دهد و مشخص کند که آیا سرطان گسترش یافته است یا خیر. فرد یک قرص حاوی مقدار مطمئنی از ید رادیواکتیو (رادیو ید) را می‌بلعد. در طی چند ساعت، غده تیروئید ید را جذب می‌کند. ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی از دستگاه خاصی برای اندازه گیری میزان تشعشع در غده استفاده می‌کند. نواحی با رادیواکتیویته کمتر به آزمایش بیشتری برای تأیید وجود سرطان نیاز دارند.
اسکن تصویربرداری: تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)، توموگرافی کامپیوتری (CT) و توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) می‌تواند سرطان تیروئید و گسترش سرطان را تشخیص دهد.
سرطان تیروئید چگونه مدیریت یا درمان می‌شود؟
درمان سرطان تیروئید به اندازه تومور و گسترش سرطان بستگی دارد. درمان‌ها عبارتند از:
جراحی: جراحی رایج‌ترین درمان سرطان تیروئید است. بسته به اندازه و محل تومور، جراح ممکن است بخشی از غده تیروئید (لوبکتومی) یا تمام غده (تیروئیدکتومی) را بردارد. جراح همچنین گره‌های لنفاوی مجاور را که در آن سلول‌های سرطانی گسترش یافته‌اند، برمی‌دارد.
درمان با ید رادیواکتیو: درمان با ید رادیواکتیو، قرص یا مایعی را می‌بلعید که حاوی دوز بالاتری از ید رادیواکتیو نسبت به آنچه در اسکن تشخیصی ید رادیواکتیو استفاده می‌شود. ید رادیواکتیو غده تیروئید بیمار را به همراه سلول‌های سرطانی کوچک می‌کند و از بین می‌برد. نگران نباشید، این درمان بسیار ایمن است. غده تیروئید تقریباً تمام ید رادیواکتیو را جذب می‌کند
پرتودرمانی: پرتودرمانی سلول‌های سرطانی را می‌کشد و رشد آن‌ها را متوقف می‌کند. از پرتودرمانی خارجی از دستگاهی برای رساندن پرتوهای قوی به طور مستقیم به محل تومور استفاده می‌شود. پرتودرمانی داخلی (براکی تراپی) شامل قرار دادن دانه‌های رادیواکتیو در داخل یا اطراف تومور است.
شیمی درمانی: داروهای شیمی درمانی داخل وریدی یا خوراکی سلول‌های سرطانی را می‌کشند و رشد سرطان را متوقف می‌کنند. تعداد بسیار کمی از بیماران مبتلا به سرطان تیروئید به شیمی درمانی نیاز خواهند داشت.
هورمون درمانی: این درمان مانع از ترشح هورمون‌هایی می‌شود که می‌توانند باعث گسترش یا عود سرطان شوند.
عوارض سرطان تیروئید چیست؟
اکثر سرطان‌های تیروئید به خوبی به درمان پاسخ می‌دهند و تهدید کننده زندگی نیستند. پس از جراحی یا درمان تیروئید، بدن فرد همچنان برای عملکرد به هورمون‌های تیروئیدی نیاز دارد. فرد مادام‌العمر به هورمون درمانی جایگزین تیروئید نیاز خواهد داشت. هورمون‌های تیروئید مصنوعی، مانند لووتیروکسین (Synthroid)، هورمون‌های تیروئیدی را که بدن دیگر به طور طبیعی تولید نمی‌کند، بر عهده می‌گیرد.
چگونه از سرطان تیروئید پیشگیری کنیم؟
بسیاری از افراد بدون هیچ دلیل شناخته شده‌ای به سرطان تیروئید مبتلا می‌شوند، بنابراین پیشگیری واقعاً ممکن نیست. اما اگر می‌دانید که در معرض خطر ابتلا به سرطان تیروئید هستید می‌توانید جراحی پیشگیرانه داشته باشید. آزمایش‌های ژنتیکی می‌توانند تعیین کنند که آیا شما حامل یک ژن تغیر یافته (جهش) هستید که خطر ابتلا به سرطان مدولاری تیروئید یا نئوپلازی غدد درون ریز متعدد را افزایش می‌دهد یا خیر. اگر ژن معیوب دارید، ممکن است قبل از ایجاد سرطان جراحی پیشگیرانه، را برای برداشتن غده تیروئید خود انجام دهید. با توجه به روش‌های درمان و تشخیصی که ذکر کردیم، خوشبختانه سرطان تیروئید قابل درمان است و زندگی فرد مبتلا به این سرطان‌زا تهدید نمی‌کند.
