بیوپسی مغز استخوان شامل برداشتن یک نمونه کوچک از مغز استخوان از داخل استخوان‌ها برای آزمایش است. مغز استخوان یک بافت نرم در مرکز اکثر استخوان‌های بزرگ است و بیشتر سلول‌های خونی بدن را می‌سازد. بیوپسی یا نمونه برداری از مغز استخوان با استفاده از یک سوزن کوچک در استخوان انجام می‌شود. بافت مغز استخوان برداشته می‌شود و سپس به آزمایشگاه ارسال می‌شود و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. ممکن است قبل از بیوپسی به فرد بی حسی موضعی تزریق شود. این کار ناحیه را بی حس می‌کند تا هیچ دردی احساس نکند. بعد از نمونه برداری مغز استخوان، احتمالا احساس درد شدیدی را داشته باشید. با ما همراه باشید تا در ادامه برای بهبود درد بعد از نمونه برداری، با مراقبت بعد از نمونه برداری مغز استخوان آشنا شوید.
در این مقاله می خوانید :
چرا ممکن است به بیوپسی مغز استخوان نیاز داشته باشید؟
بیوپسی مغز استخوان معمولاً در صورتی انجام می‌شود که پزشک شما فکر می‌کند که شما در ساختن سلول‌های خونی مشکل دارید. یک متخصص آسیب شناس نمونه‌های خون و مغز استخوان را در آزمایشگاه بررسی می‌کند. پاتولوژیست می‌تواند مغز استخوان فرد را برای موارد زیر بررسی کند:
- کم خونی بدون دلیل (کمبود گلبول قرمز).
- تعداد غیر طبیعی سلول‌های خونی(گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید یا پلاکت‌ها).
- کمبود آهن.
- سرطان بافت خون ساز(لوسمی یا لنفوم).
- سرطان‌هایی که تا مغز استخوان گسترش یافته‌اند
ممکن است دلایل دیگری وجود داشته باشد که پزشک بیوپسی مغز استخوان را توصیه کند.
بیوپسی مغز استخوان چه خطری دارد؟
مانند هر روش دیگری، مشکلات ممکن است رخ دهد. برخی از عوارض احتمالی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کبودی و ناراحتی در محل بیوپسی.
- خونریزی طولانی مدت از محل بیوپسی.
- عفونت در نزدیکی محل بیوپسی.
چگونه می‌توانید برای بیوپسی مغز استخوان آماده شوید؟
پزشک متخصص این روش را برای فرد توضیح می‌دهد. ممکن است از او خواسته شود که فرم رضایت نامه‌ای را که اجازه انجام این روش را می‌دهد امضا کند. فرم را با دقت بخوانید و در صورت واضح نبودن سوال بپرسید. اگر باردار هستید یا فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید به پزشک خود اطلاع دهید. در صورت حساسیت به هرگونه دارو، لاتکس و داروهای بیهوشی(موضعی و عمومی) به ارائه دهنده خود اطلاع دهید. در مورد تمام داروهایی که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر از ویتامین‌ها، گیاهان و مکمل‌های دیگر استفاده می‌کنید پزشک خود را مطلع کنید. اگر سابقه اختلالات خونریزی دارید به پزشک خود بگوئید. در صورت استفاده از داروهای رقیق کننده خون، آسپرین، ایبوپروفن یا سایر داروهای موثر بر لخته شدن خون، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد قبل از انجام نمونه برداری مصرف این داروها را متوقف کنید. ممکن است از فرد خواسته شود چند ساعت قبل از بیوپسی غذا نخورد. این اغلب به معنی عدم خوردن غذا یا نوشیدنی بعد از نیمه شب است. ممکن است دارویی(آرام بخش) دریافت کنید تا به شما در آرامش قبل از بیوپسی کمک کند. داروی آرام بخش ممکن است باعث خواب آلودگی شما شود. بنابراین شما نیاز دارید که شخصی شما را به خانه برساند.
بیوپسی مغز و استخوان چگونه انجام می‌شود؟
بیوپسی مغز استخوان ممکن است به صورت سرپایی انجام شود. این بدان معناست که همان روز بعد از انجام نمونه برداری به خانه می‌روید. اما باید به مراقبت بعد از نمونه برداری مغز استخوان توجه کنید. یا ممکن است در بیمارستان بمانید. بسته به شرایط فرد و عملکرد او، ممکن است روش‌ها متفاوت باشد. بیوپسی مغز استخوان اغلب با استفاده از استخوان لگن انجام می‌شود. اما ممکن است از استخوان دیگری(مانند استخوان سینه) استفاده شود. در کودکان، ممکن است از استخوان پا یا استخوان ستون فقرات استفاده شود.
به طور کلی، بیوپسی مغز استخوان از این فرایند پیروی می‌کند:
- از فرد خواسته می‌شود لباس‌های خود را دربیاورد و روپوش استریل شده بپوشد.
- بسته به استخوان مورد استفاده، موقعیت فرد ممکن است متفاوت باشد. در صورت استفاده از استخوان لگن ممکن است از فرد خواسته شود به پهلو یا شکم دراز بکشد.
- در طول نمونه برداری، باید تا جایی که ممکن است بی حرکت باشید.
- پوست محل بیوپسی با محلول استریل(ضد عفونی کننده) تمیز می‌شود.
هنگامی که پزشک بی حسی موضعی را برای بی حس کردن محل تزریق می‌کند، یک سوزن و نیش کوتاه احساس می‌کنید. برش کوچکی ممکن است بر روی محل بیوپسی ایجاد شود. سوزن بیوپسی از طریق استخوان وارد مغز استخوان می‌شود. معمولاً ابتدا آسپیراسیون مغز استخوان انجام می‌شود. پزشک از سرنگ برای کشیدن یک نمونه مایع کوچک از سلول‌های مغز استخوان از طریق سوزن استفاده می‌کند. معمولاً با فشار دادن سوزن به استخوان، احساس فشار و درد می‌کنید. با برداشتن مغز استخوان، احساس کشش خواهید داشت. پزشک یک تکه کوچک و جامد از مغز استخوان را با استفاده از یک سوزن توخالی مخصوص خارج می‌کند. به این عمل بیوپسی هسته می‌گویند. وقتی سوزن بیوپسی برداشته می‌شود، فشار زیادی به محل بیوپسی برای چند دقیقه احساس می‌شود، تا زمانی که خونریزی متوقف شود. یک پانسمان استریل اعمال می‌شود. نمونه‌های مغز استخوان برای آزمایش به آزمایشگاه ارسال می‌شوند.
مراقبت بعد از نمونه برداری مغز استخوان چگونه است؟
تا چند روز بعد از نمونه برداری مغز استخوان، اجسام سنگین را بلند نکنید و ورزش‌های شدید انجام ندهید. هنگامی که در خانه هستید، مهم است که محل بیوپسی را تمیز و خشک نگه دارید. پزشک دستورالعمل‌های خاص حمام را به فرد می‌دهد. باند را تا زمانی که توسط پزشک توصیه شده است در محل خود بگذارید. مطابق توصیه پزشک متخصص از مسکن استفاده کنید. تخم مرغ، آسپرین یا سایر داروهای ضد درد ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهند. توجه کنید فقط داروهایی را که پزشک تأیید کرده است مصرف کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
در صورت داشتن هر یک از موارد زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- تب.
- قرمزی، تورم، خونریزی یا سایر ترشحات از محل بیوپسی.
- درد بیشتر در اطراف محل بیوپسی.
