درمان سرطان با سلول‌های بنیادی چگونه است؟ خطرات و عوارض

اگر مبتلا به سرطان خون یا لنفوم هستید، ممکن است به پیوند سلول‌های بنیادی نیاز داشته باشید. درمان سرطان با سلول‌های بنیادی به جایگزینی سلول‌های آسیب‌دیده از سرطان کمک می‌کنند. آن‌ها همچنین به بدن شما اجازه می‌دهند تا سریع‌تر از شیمی درمانی و پرتودرمانی بهبود یابد.

سلول‌های بنیادی چیست؟

سلول‌های بنیادی در داخل مغز استخوان شما، بافت نرم استخوان‌های فرد رشد می‌کنند. آنها همچنین در خون فرد و همچنین خون بند ناف وجود دارند. با بالغ شدن، سلول‌های بنیادی خون به سه نوع سلول موردنیاز بدن تبدیل می‌شوند:

• پلاکت‌هایی که به لخته خون شما کمک می‌کنند.
• گلبول‌های قرمز که به بدن شما اکسیژن می‌دهند.
• گلبول‌های سفید خون که با بیماری مبارزه می‌کنند.

درمان سرطان با سلول‌های بنیادی چگونه است؟

دو نوع پیوند وجود دارد. پزشک شما تصمیم می‌گیرد که کدام برای شما بهتر است.

پیوند اتولوگ (AUTO)

در پیوند اتولوگ (AUTO) ، پزشکان سلول‌های بنیادی سالم را از مغز استخوان یا خون شما می‌گیرند. آنها منجمد شده و با دقت ذخیره می‌شوند. ازآنجاکه آنها خارج از بدن شما هستند، در طول شیمی درمانی یا پرتودرمانی که برای خلاص شدن از شر سلول‌‌های سرطانی نیاز دارید، آسیبی نمی‌بینند. پس از پایان درمان، سلول‌های بنیادی ذوب شده شما از طریق IV به جریان خون بازگردانده می‌شوند. آنها راه خود را برای بازگشت به مغز استخوان شما پیدا خواهند کرد. هنگامی که آنها در مغز استخوان هستند، می‌توانند به بدن شما کمک کنند تا سلول‌های خونی سالم را دوباره بسازد.

پیوند آلوژنیک (ALLO)

در پیوند آلوژنیک (ALLO) ، سلول‌های بنیادی سالم را از اهداکننده دریافت می‌کنید. مهم این است که مغز استخوان اهداکننده با مغز استخوان شما مطابقت داشته باشد. در غیر این صورت، بدن شما ممکن است سلول‌های آنها را رد کند. اهداکننده شما ممکن است یکی از اعضای خانواده باشد. همچنین می‌توانید سلول‌های بنیادی را از شخصی که نمی‌شناسید دریافت کنید.
قبل از پیوند ALLO ، شیمی درمانی، پرتودرمانی یا هر دو را دریافت خواهید کرد. این کار سلول‌های بنیادی خود را از بین می‌برد و بدن شما را برای دریاف سلول‌های جدید، بلافاصله پس از اتمام درمان آماده می‌کند.

پیوند بند ناف

اگر پزشک شما اهداکننده‌ای پیدا نکرد، ممکن است از سلول‌های اهدا شده بندناف را استفاده کند. پس از تولد نوزاد، خون غنی از سلول‌های بنیادی در بندناف و جفت باقی‌مانده، باقی می‌ماند. می‌توان آن را منجمد کرد و تا زمان نیاز به سلول‌های بنیادی در بانک بندناف ذخیره کرد.
خون بندناف قبل از بسته شدن آزمایش می‌شود. این به پزشکان اجازه می‌دهد تا به سرعت بررسی کنند که آیا مطابقت با شما وجود دارد یا خیر. علاوه بر این، لازم نیست که مطابقت آن به اندازه یک اهداکننده کامل باشد.

انواع سلول‌های بنیادی

خطرات و عوارض درمان سرطان با سلول‌های بنیادی چیست؟

اگر تحت درمان با سلول‌های بنیادی خود هستید، ممکن است ابتدا شیمی درمانی با دوز بالا انجام دهید. این می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند. میزان و شدت آنها بستگی به مقدار مصرف دارد. در این روند ممکن است عوارض زیر را داشته باشید:

• حالت تهوع
• استفراغ
• خستگی
• خون ریزی
• عفونت‌های شدید

درست است که این شرایط عالی به نظر نمی‌رسد، اما پیشرفت در درمان سرطان می‌تواند زندگی شما را آسان‌تر کند. هنگامی که سلول‌های بنیادی را از خون اهداکننده یا بندناف دریافت می‌کنید، خطر ابتلا به بیماری پیوند در مقابل میزبان وجود دارد. این زمانی است که بدن شما برای از بین بردن سلول‌های جدید می‌جنگد، یا سلول‌ها حمله‌ای را علیه شما آغاز می‌کنند. این شرایط ممکن است بلافاصله بعد از پیوند اتفاق بیفتد یا تا یک سال بعد بعد از درمان طول بکشد.

به لطف پیشرفت در روند تطبیق در دهه‌های گذشته، مشکلات درمانی  افراد مبتلا به سرطان، بسیار کمتر از گذشته است. همچنین پس از پیوند، دارویی دریافت خواهید کرد که می‌تواند برای جلوگیری از  این عوارض ایجاد شده، مفید باشد. با این وجود، هرچه سن شما بالاتر باشد، مدیریت عوارض جانبی برای شما سخت‌تر خواهد بود. همچنین، در سنین بالا به احتمال زیاد شما دارای بیماری دیگری مانند فشار خون بالا یا دیابت هستید. به همین دلیل ممکن است پزشک از شما بخواهد پیوند سلول‌های بنیادی با شدت کم انجام دهید.
 به طور معمول، پزشک از شما میخواهد تا قبل از گرفتن سلول‌های بنیادی، میزان کمتری از شیمی درمانی و اشعه را شروع کنید. 

سلول‌های بنیادی سرطانی چیست؟

شاید فکر کنید که سلول‌های بنیادی سرطانی، شبیه سلول‌های خاصی هستند که با سرطان مبارزه می‌کنند. در حالی که ای فکر غلط است . این دسته از سلول‌های بنیادی، سلول‌هایی هستند که باعث پیشرفت سرطان می‌شوند.
متخصصین تصور می‌کردند همه سلول‌های سرطانی یکسان هستند. اکنون، دلایلی وجود دارد که اعتقاد داشته باشیم سلول‌های بنیادی سرطانی ویژه و با رشد سریع، سرطان را با تکثیر زیاد، زنده نگه می‌دارد. اگر این عقیده درست باشد، در چند سال آینده، تمرکز درمان‌ها می‌تواند از تلاش برای کوچک کردن تومورها به تلاش برای از بین بردن این نوع سلول‌ها تغییر کند.
سلول­‌های بنیادی سرطانی که به عنوان سلول­‌های آغازکننده تومور نیز شناخته می­‌شوند، زیرمجموعه کوچکی از سلول­‌ها در تومور هستند. این سلول­‌ها، توانایی خود بازآفرینی  وتمایز به رده‌های سلولی مختلف را داردند. از طرفی قادرند تا تومورزایی بالا و انتشار متاستاتیک را  نیز ایجاد کنند. 

منبع