آزمایش خون مولتیپل میلوما : آزمایش های مورد نیاز جهت بررسی این بیماری

مولتیپل میلوما (Multiple Myeloma) نوعی سرطان خون است. سرطان زمانی توسعه می‌یابد که سلول‌های بدن شروع به تکثیر غیرقابل کنترل می‌کنند. افراد مبتلا به مولتیپل میلوما ممکن است آزمایش‌های مکرر خون انجام دهند. پزشکان ممکن است آزمایش خون مولتیپل میلوما را برای کمک به تشخیص، بررسی شدت سرطان یا بررسی اینکه درمان چگونه کار می‌کند، توصیه کنند.
مولتیپل میلوما سلول‌های پلاسما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. سلول‌های پلاسما بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند. آنها باعث ایجاد آنتی بادی‌هایی می‌شوند که بدن برای مقابله با میکروب‌ها مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها به آنها نیاز دارد.
سلول‌های پلاسما عمدتا در مغز استخوان واقع شده اند، که بافت نرم داخل استخوانها است. بدن همچنین در مغز استخوان گلبول‌های قرمز و گلبول‌های سفید ایجاد می‌کند. همزمان با تکثیر سلول‌های پلاسما، آنها می‌توانند سلول‌های دیگری را که بدن برای سالم ماندن نیاز دارد، جمع کنند.
مولتیپل میلوما می‌تواند سایر قسمت‌های بدن مانند استخوان‌ها و کلیه‌ها را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
در این مقاله آزمایش ها خونی مورد نیاز افراد و نحوه آماده سازی برای آنها توضیح داده خواهد شد. همچنین انواع دیگر آزمایش‌های را که پزشک ممکن است توصیه کند توضیح می‌دهد.

چگونه آزمایش خون می‌تواند مولتیپل میلوما را تشخیص دهد؟

پزشکان هنگام تشخیص مولتیپل میلوما از آزمایش خون به روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. پزشکان بدنبال موارد مختلفی در خون می‌گردند.

سلول‌های خونی

همزمان با تکثیر سلول‌های پلاسما، فضای کمتری برای سلول‌های دیگر در مغز استخوان باقی می‌ماند. این می‌تواند به مشکلاتی منجر شود، از جمله:

کم خونی

معمولاً در هنگام آزمایش خون برای مولتیپل میلوما، پزشک متوجه کم خونی می‌شود.
کم خونی کمبود گلبول قرمز است. بسیاری از موارد مختلف می‌تواند باعث کم خونی شود، اما می‌تواند نشانه مولتیپل میلوما باشد.
سلول‌های قرمز خون اکسیژن را به سراسر بدن منتقل می‌کنند. علائم کم خونی شامل ضعف و خستگی است.

ترومبوسیتوپنی

ترومبوسیتوپنی می‌تواند عارضه مولتیپل میلوما باشد که پزشکان در طول آزمایش خون متوجه آن می‌شوند. این به معنای سطح پایین پلاکت در خون است. پلاکت به لخته شدن خون به درستی کمک می‌کند.
افراد مبتلا به ترومبوسیتوپنی ممکن است راحت تر از حد معمول خونریزی کنند یا دچار کبودی شوند.

لکوپنی

ممکن است یک فرد مبتلا به مولتیپل میلوما نیز دارای لکوپنی باشد که از طریق شمارش کامل خون قابل مشاهده است.
لکوپنی به معنی سطح پایین گلبول‌های سفید خون است. گلبول‌های سفید خون قسمت مهمی‌ از سیستم ایمنی بدن هستند. سطح پایین می‌تواند مبارزه با عفونت را دشوار کند.

کلسیم

روش دیگری که پزشکان برای تشخیص مولتیپل میلوما از آزمایش خون استفاده می‌کنند، بررسی سطح کلسیم است. این کار به این دلیل است که بیماری سیستم ساخت و نگهداری استخوان‌ها را قطع می‌کند.
بدن دو نوع سلول استخوانی ایجاد می‌کند تا به استحکام و سلامت استخوان‌ها کمک کند. این سلول‌ها استئوکلاست‌ها هستند که استخوان قدیمی‌را می‌شکنند و استئوبلاست‌ها که استخوان جدید می‌سازند.
طبق گفته انجمن سرطان آمریکا، سلول‌های میلوما ماده ای را تولید می‌کنند که به استئوکلاست‌ها می‌گوید بیش از حد استخوان تجزیه کنند. از آنجا که استخوان‌ها خیلی زود شکسته می‌شوند، کلسیم را در خون آزاد می‌کنند. این ممکن است منجر به موارد زیر شود:

• درد استخوان
• ضعف استخوان
• استخوانهای شکننده

پروتئین‌ها

وقتی کسی مولتیپل میلوما دارد، سلول‌های پلاسمای وی یک پروتئین غیرطبیعی ایجاد می‌کند که از طریق آزمایش خون قابل مشاهده است. پزشکان ممکن است آن را ایمونوگلوبولین مونوکلونال، پروتئین مونوکلونال (پروتئین M)، اسپایک M یا پاراپروتئین بنامند.
وجود این پروتئین در خون می‌تواند نشانه مولتیپل میلوما باشد.

انواع آزمایش خون

پزشکان معمولاً انواع مختلف آزمایش خون را به افراد مبتلا به مولتیپل میلوما توصیه می‌کنند. آنها تمایل دارند که این آزمایش ها را در مرحله تشخیص تجویز کنند. این آزمایش ها همچنین می‌توانند به پزشکان کمک کنند تا بررسی کنند که درمان بیمار چگونه کار می‌کند.
آزمایش ها عبارتند از:

شمارش خون

شمارش کامل خون (CBC) تعداد موارد زیر را اندازه گیری می‌کند:

• سلول‌های قرمز خون
• گلبول‌های سفید خون
• پلاکت

سطح این سلول‌ها در فرد مبتلا به مولتیپل میلوما می‌تواند کم باشد.

تست شیمی‌خون

در طول آزمایش شیمی‌خون، پزشکان سطح مواد شیمیایی مختلف را در خون بررسی می‌کنند.
آنها موارد زیر را اندازه گیری می‌کنند:

• کلسیم: مقادیر بالای کلسیم ممکن است نشان دهد که مولتیپل میلوما بر استخوان تأثیر می‌گذارد.
• کراتینین: مقادیر بالای کراتینین ممکن است نشان دهد که مولتیپل میلوما کلیه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
• آلبومین: میزان کم آلبومین می‌تواند نشانه مولتیپل میلوما باشد.

گاهی اوقات، پزشکان ممکن است اندازه گیری میزان دهیدروژناز لاکتیک (LDH) را نیز پیشنهاد دهند. سطوح بالا می‌تواند به معنای پیشرفت سرطان باشد.

الکتروفورز پروتئین سرم (SPE)

آزمایش SPE بدنبال پروتئین غیر عادی ایمونوگلوبولین مونوکلونال است. پزشکان ممکن است از آن به عنوان پروتئین M، اسپایک M یا پاراپروتئین یاد کنند. پزشکان همچنین ممکن است به دنبال پروتئین در ادرار فرد باشند.

سوالاتی برای پرسیدن از دکتر

افراد مبتلا به مولتیپل میلوما اغلب سوالات زیادی دارند. انجمن سرطان آمریکا آنها را تشویق می‌کند که با تیم مراقبت از سرطان خود گفتگوهای صریح و آزاد داشته باشند. این به آنها کمک می‌کند تا بهترین تصمیمات را بگیرند.
نمونه ای از سوالاتی که باید هنگام تشخیص بپرسید:

• سرطان در کجا واقع شده است؟
• آیا سرطان گسترش یافته است؟
• پزشکان چه آزمایش ها دیگری را توصیه می‌کنند؟

نمونه سوالاتی که می‌توانید هنگام تصمیم گیری در مورد برنامه درمانی بپرسید عبارتند از:

• گزینه‌های درمان من چه هستند؟
• چه درمانی را توصیه می‌کنید و چرا؟
• عوارض جانبی بالقوه چیست؟

نمونه سوالاتی که باید در طول درمان بپرسید عبارتند از:

• چگونه می‌فهمم که آیا درمان موثر است؟
• چگونه می‌توانم عوارض جانبی را کنترل کنم؟
• آیا محدودیتی در فعالیت‌ها وجود دارد؟

همچنین بهتر است افراد هر سوالی را که دارند یادداشت کنند و آنها را در زمان ملاقات با پزشک خود ببرند. به این ترتیب، آنها به یاد خواهند آورد که این سوالات را از تیم درمان خود بپرسند.
بحث درباره تشخیص سرطان می‌تواند یک تجربه استرس زا باشد.

در طول آزمایش چه انتظاری می‌توان داشت؟

مهمترین نکته ای که هنگام آماده سازی برای آزمایش خون باید به خاطر بسپارید، پیروی از دستورالعمل‌های تیم مراقبت‌های بهداشتی است.
گاهی اوقات، پزشک ممکن است به فرد توصیه کند که قبل از آزمایش چیزی نخورد و ننوشد.
در طول آزمایش خون، یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی یک سوزن را در بازوی فرد قرار می‌دهد تا خون را به یک یا چند لوله بکشد.
با وارد شدن و بیرون آمدن سوزن ممکن است فرد احساس گزگز کند. خون گیری معمولاً فقط ۵ دقیقه طول می‌کشد.

گرفتن نتیجه آزمایش

نتایج آزمایش خون مولتیپل میلوما اغلب پیچیده به نظر می‌رسد. آنها ممکن است به عنوان مجموعه ای از اعداد نشان داده شوند که پزشکان آنها را محدوده مرجع می‌نامند.
کتابخانه ملی پزشکی می‌گوید این دامنه‌ها بر اساس نتایج آزمایش طبیعی گروه بزرگی از افراد سالم جمع شده است. پزشکان نتایج خارج از این محدوده را “کم” یا “زیاد / بالا” می‌دانند. محدوده‌ها بسته به آزمایشگاه، ارائه دهنده یا مراکزی که آزمون را انجام داده اند، می‌توانند تا حدودی متفاوت باشند.

تست‌های دیگر

علاوه بر آزمایش‌های خون، پزشکان ممکن است از یک سری آزمایش ها برای تشخیص و نظارت بر مولتیپل میلوما استفاده کنند. این آزمایش ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• آزمایش ادرار
• نمونه برداری
• آزمایش‌های تصویربرداری، مانند اشعه ایکس و سی تی اسکن

خلاصه

• پزشکان از آزمایش خون برای تشخیص و کنترل سرطان مولتیپل میلوما استفاده می‌کنند.
• آزمایش خون معمولی شامل CBC، شیمی‌خون و SPE است. هر یک از این آزمایش ها به دنبال نشانه متفاوتی از مولتیپل میلوما هستند. شناخت دامنه‌های مرجع طبیعی، می‌تواند به درک نتایج کمک کند.
• پزشکان همچنین ممکن است از آزمایش ادرار، نمونه برداری و آزمایش تصویربرداری برای مراقبت از افراد مبتلا به مولتیپل میلوما استفاده کنند.